Ligt de klemtoon in dementie op -men- of op -tie?
Zowel deméntie als dementíé is juist. In het dagelijks taalgebruik in Nederland is de uitspraak ‘dementsíé’ het gebruikelijkst. In België komt ‘deménsie’ vaker voor.
Dementie komt van het Latijnse dementia. Daarin ligt de klemtoon op men: deméntia. Daardoor ligt het voor de hand dat ook in het Nederlands de klemtoon op -men- komt te liggen. Bij bijvoorbeeld cleméntie (afgeleid van cleméntia) en poténtie (afgeleid van poténtia) is dat ook gebeurd: de klemtoon ligt op de tweede lettergreep.
Maar naast deméntie is de uitspraak dementíé ontstaan, ook al past die beklemtoning eigenlijk niet bij de Latijnse oorsprong van het woord. Mogelijk zijn andere termen die op -ie eindigen en die uit het Grieks zijn overgenomen, daarop van invloed geweest. In bijvoorbeeld epilepsíé, hypoglykemíé, leukemíé en epidemíé ligt de klemtoon namelijk wél op de laatste lettergreep.
De Nederlandse Taalunie beveelt nog steeds de uitspraak deméntie aan. In de Dikke Van Dale en Van Dale Hedendaags Nederlands staat zowel deméntie als dementíé.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
Lees ook
Taaladvies.net: Dementie (uitspraak)