Zielepiet / zielenpiet

Volgens de officiële spelling is zielenpiet juist. Wat ons betreft is ook zielepiet prima; deze alternatieve vorm is daarom opgenomen in onze Spellingwijzer Onze Taal en op onze spellingwebsite Spellingsite.nu.

Officieel: zielenpiet

In de officiële spelling geldt als regel voor de tussen-n: als het eerste deel alleen een meervoud heeft op -en (en niet (ook) een meervoud op -es), schrijf je doorgaans een tussen-n in samenstellingen met dat eerste deel. Het is volgens deze regel zielenpiet (ziel heeft immers alleen het meervoud zielen) naast bijvoorbeeld secondelijm (seconde heeft ook het meervoud secondes).

Alternatief: zielepiet

Wat ons betreft is de tussen-n een kwestie waarbij de taalgebruiker zelf prima aanvoelt wat het beste is. Veel mensen zijn geneigd om zielepiet zonder tussen-n te schrijven, omdat het voor hen in z'n geheel een aanduiding is voor een pechvogel of een zielig persoon. Hetzelfde geldt voor zielepoot: ook dat woord is gebruikelijker zonder tussen-n, omdat het niet letterlijk om 'poot van/met een ziel' gaat. In samenstellingen die niet letterlijk worden opgevat, is de spelling zonder tussen-n in veel gevallen het gewoonst. 

Versteende samenstelling

Ook volgens de officiële spelling zijn er woorden die geen tussen-n krijgen omdat ze onder de uitzonderingscategorie 'vermeende en versteende samenstellingen' vallen. Voorbeelden zijn apekool en flierefluiter. Maar zielenpiet en zielenpoot vallen niet onder deze uitzonderingscategorie. De makers van het Groene Boekje van 2005 sloten niet uit dat het ooit wél uitzonderingen zouden worden. In de Technische Handleiding Spelling, het basisdocument van de officiële spelling, stond namelijk (tot oktober 2016): “In de Woordenlijst 2005 is geen van de samenstellingen met zielen- als versteende samenstelling opgevat, met inbegrip van zielenpiet, zielenpoot en zielenrust. Het is denkbaar dat toekomstige taalgebruikers zulke samenstellingen als versteend zullen aanmerken en dat kan op basis van de bestaande regels dus gevolgen hebben voor de schrijfwijze ervan.” In de nieuwe Technische Handleiding is deze opmerking geschrapt. Of dat betekent dat de officiële spelling niet langer de deur op een kier houdt voor zielepiet, zielepoot en zielerust, is niet bekend. 

In het overzicht hieronder staan meer voorbeelden met ziele(n)...