Deze betekenis van meerdere is relatief jong. We hebben haar in de negentiende eeuw geleend uit het Duits, naar het voorbeeld van het Duitse mehrere. Daarom werd meerdere afgekeurd als ‘germanisme’. Dat duurde tot in de jaren tachtig van de twintigste eeuw. Deze afkeuring heeft echter niet geholpen: meerdere is al vele tientallen jaren geheel ingeburgerd. 

Meerdere: oorspronkelijk ‘groter’

Meerder(e) komt op zichzelf al eeuwenlang voor in het Nederlands. In het Middelnederlands bestond naast meer de vergrotende trap meerre. Later (in elk geval al in de zestiende eeuw) werd daar een d in gevoegd. Meerdere betekende onder meer ‘groter’ (zoals in tot meerdere eer en glorie) en ‘machtiger, hogergeplaatst’. Meerdere werd ook zelfstandig gebruikt in de betekenis ‘hogergeplaatst persoon’, zoals in verslag uitbrengen aan je meerdere en ‘Soldaten moeten luisteren naar hun meerderen.’ 

Meerdere: ‘verscheidene, meer dan één’

In de negentiende eeuw kreeg meerdere er een gebruiksmogelijkheid bij. Het historische Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT, deel IX, 1905) vermeldt: “Meerdere wordt ook gebruikt in den zin van (...) ‘verschillende, meer dan één’; in de jongere schrijftaal als navolging van Hoogduits mehrere.” Daarbij geeft het WNT onder meer een citaat uit 1859 met meerdere: “Buitendien waren meerdere regimenten in openlijken opstand”. Uit oude krantencitaten blijkt dat meerdere in elk geval al rond 1830 in de betekenis ‘meer dan één, verscheidene’ in het dagelijkse taalgebruik voorkwam. 

Dat meerdere in deze betekenis vaste voet aan de grond heeft weten te krijgen, is niet zo vreemd. Het is een handig woord. Vergelijk de volgende zinnen:

  • Ons bureau beheert meer websites. (er lijkt bedoeld te zijn dat het gaat om meer websites dan een ander bureau)
  • Ons bureau beheert verschillende websites. (er kán bedoeld zijn dat de websites van elkaar verschillen)
  • Ons bureau beheert verscheidene websites. (duidelijk, maar verscheidene is wat formeel)
  • Ons bureau beheert diverse websites. (duidelijk, maar ook diverse is wat formeel)
  • Ons bureau beheert meerdere websites. (duidelijk, gebruikelijk in de dagelijkse praktijk en voor (bijna) iedereen helemaal juist)

Er zijn natuurlijk nog andere mogelijkheden, zoals ‘Ons bureau beheert zeven websites’ en ‘Onze bureau beheert een aantal websites.’

Blij met deze uitleg?

Met een donatie van € 2 steun je Onze Taal. Bedankt!

Toch nog een vraag?

Onze taaladviseurs staan elke werkdag voor je klaar

Bel 085 00 28 428 Bel 085 00 28 428

(gebruikelijke belkosten, geen extra kosten)

Of stel je vraag via social media of per mail