Zijn de spelers en aanhangers van voetbalclub Ajax Ajacieden of Ajaxieden?

Dat de vorm Ajaxieden ook veel voorkomt, heeft twee redenen. De eerste is dat de x van de naam Ajax hierin terugkomt. De tweede reden is dat de spelers en aanhangers in gesproken taal vaak ‘a-jak-sie-den’ worden genoemd en niet ‘a-ja-sie-den’. De uitspraak met ks past beter bij de spelling met x.

Waarom Ajacieden?

Aiax of Ajax is de Latijnse naam van een held uit de Griekse mythologie. In een verbogen vorm of afleiding van die Latijnse naam verschijnt meestal een c. Zo is de tweede naamval van Aiax: Aiacis (‘van Ajax’). De x aan het eind van een Latijns woord verandert vaak in een c als er een uitgang achter komt. Het is bijvoorbeeld ook het geval bij vox - vocis (‘stem’) en lux - lucis (‘licht’). In Nederlandse woorden die van een Latijns woord zijn afgeleid, zie je die c vaak terug, zoals in vocaal (dat van vox - vocis komt), in lucifer (van lux - lucis) en pacifist (van pax - pacis). Dat geldt ook voor de c in Ajacieden.

De uitgang -ied in Ajacied/Ajaxied is overigens afgeleid van het Griekse achtervoegsel -ides, dat ‘zoon/zonen van’ betekent. Zo waren de Atrides de (pleeg)zonen van de Griekse koning Atreus en de Priamides de zonen van Priamus, de laatste koning van Troje. In een paar gevallen komt dat achtervoegsel ook voor bij spelers of aanhangers van Nederlandse sportclubs. Naast de Ajacieden zijn er ook Heraclieden (van de Almelose voetbalclub Heracles) en Nereïden (van de Amsterdamse roeivereniging Nereus).