Page 9 - 03 Onze Taal mei-juni THEMA Taal en dier 2025 HR

Reageren op de inhoud van Onze Taal? Opmerkelijk taalgebruik melden?
Stuur een bericht – liefst voor 26 mei – naar redactie@onzetaal.nl o.v.v. ‘Lezerspost’.

‘Doet es effe je muil houden’ Reactie

Arie Snoek - Rotterdam
In haar leuke en informatieve artikel over doen in Syntactische atlas van de Nederlandse dialecten (SAND) uit
zinnen als ‘Ik doe wel even stofzuigen’ (maart/april­ 2008. Daarin valt na te gaan dat dit zogeheten ‘peri­
nummer) schrijft Ludmilla Coornstra dat zulke frastisch doen’ vooral iets zuidelijks is; het komt met
constructies met doen ook in het Standaardnederlands name voor in Zeeland, Brabant, Limburg en het zuiden
voorkomen, en dus niet voorbehouden zijn aan regio­ van Gelderland. Het zou dan in Rotterdam terechtgeko­
naal taalgebruik. Toch vermoed ik dat het verschijnsel men kunnen zijn doordat veel Zeeuwen en Brabanders
extra goed gedijt in bijvoorbeeld het Rotterdams. Iets daar in de vorige eeuw naartoe zijn getrokken.
als ‘Doet es effe lekker je muil houden’ zul je in het De taalonderzoeker deed trouwens wel een kleine
Haags niet zo snel horen, naar mijn idee. Daar is het: slag om de arm houden: de gegevens voor de SAND zijn
‘Hou jij es effe lekker je muil.’ alweer zo’n vijfentwintig jaar geleden verzameld, en het
Een bevriende taalonderzoeker wees me erop dat de verschijnsel zou zich intussen misschien verder aan het
constructie aan bod komt in de wetenschappelijke verspreiden kunnen zijn.

Reactie Reactie Eeuw Reactie
Geert Niks - Oldenzaal
Parfum Vaderland? Het artikel in het eerste nummer van 2025,

Annet Kooijmans - Zutphen Oebele van der Veen - over “een kwarteeuw aan taal”, heb ik met
Amersfoort veel plezier gelezen. Toch is het voor mij
In het vorige nummer las ik in reden om te reageren. Het zijn zeker 25
het gesprek over het Boeken­ De ‘Dichter des Vader­ jaren aan taal, maar niet de eerste 25 jaar
weekessay dat Paulien Corne­ lands’ wordt ‘Dichter van de eeuw! Het is een buitengewoon
lisse woordjes als nou, maar, der Nederlanden’, stond hardnekkig misverstand dat de 21ste eeuw
eens, en even ‘sfeermakers’ in het Taalnieuws van begonnen is op 1 januari 2000. De eerste eeuw
noemt. Tijdens mijn NT2­ het maart/aprilnummer. n.Chr. was van 1­100, de tweede van 101­200,
lessen (Nederlands als tweede Maar als vaderland enzovoort; de 21ste van 2001­2100. Aldus de
taal) noemde ik deze woordjes verdwijnt, wat moet er strikte jaar telling, omdat het jaar nul niet
‘parfumwoorden’: ze geven wat dan gebeuren met onze bestaat.
extra geur aan je zin. moedertaal?
Naschrift redactie
Officieel bezien begint de jaartelling
inderdaad in het jaar 1. Maar voor het
gevoel van veel mensen horen alle jaar­
Afronden Gesignaleerd tallen die met hetzelfde cijfer beginnen
bij elkaar; je kunt dus ook redeneren
Dina Pollak - Amsterdam dat alle jaartallen die met 20 beginnen
(2000 tot en met 2099) gezamen lijk een
Bij de kapper was ik de laatste klant van de dag. De kapster eeuw vormen. Ook die definitie van eeuw
nam de tijd, en de sluitingstijd naderde. “Ik ga het wel een staat in de Van Dale, en lijkt in de praktijk
beetje afronden”, zei ze. In de spiegel zag ik mijn verbijsterde zelfs gebruikelijker te zijn dan de gedachte­
blik, en mijn haar: nog maar half af. Ze zal me zo toch niet gang dat 1 januari 2001 een nieuwe eeuw
naar huis sturen, dacht ik. Toen pas snapte ik het: ze wilde het inluidde – vandaar dat we aan het begin
in laagjes knippen om mijn haar een rond effect te geven. Een van 2025 terugblikten op het kwart van
botsing van jargonnetjes: dat van iemand die veel haar knipt de eeuw.
en dat van iemand die misschien wat veel vergadert.

Onze Taal 9

2
5

1
:
1
0
9
-
OT_0325_08-09_Lezerspost.indd 9
OT_0325_08-09_Lezerspost.indd 9 2 29-04-2025 10:13 3
0
2
0
4
-