Page 11 - OnzeTaal_mei2020_HR
P. 11

VERENIGINGSNIEUWS





       Meer verenigingsnieuws? Meld u aan voor de ledennieuwsbrief via www.onzetaal.nl/mailadres.



       Uitslag enquête

       schurende taal                                                                                 Illustratie: Matthijs Sluiter




       VIBEKE ROEPER, DIRECTEUR

         n deze ongewone periode ziet deze
       I rubriek er iets anders uit dan u
       gewend bent. Dat komt doordat de
       redactie een deel van de geplande    gevallen zijn kleurling en zigeuner. Maar   verhullende taal schieten we niets op.
       artikelen moest doorschuiven om ruim-  voor goedbedoelde alternatieven, zoals   Taal moet juist zo duidelijk mogelijk
       te te maken voor nieuwe stukken over   plusser in plaats van bejaarde, en mensen   zijn.” Dat verklaart ook waarom er over
       de impact van het coronavirus op de   van kleur om mensen aan te duiden met   beroepsaanduidingen voor vrouwen zo
       taal. Voor een artikel over de uitkom-  een zwarte of donkere huidskleur, voelen   verschillend gedacht wordt. Een multi-
       sten van de grote ‘schurende taal’-   de meeste lezers weinig. Dat geldt óók   national heeft een directeur, geen direc-
       enquête was daardoor geen plaats.    voor tot slaaf gemaakte, chocoladebol,   trice, vindt de meerderheid, en ook
       De redactie zal de enquêteresultaten   praktisch opgeleid en wit. De lezers hou-  voetballer en timmerman winnen het van
       gebruiken om geplande artikelen in die   den het liever bij slaaf, moorkop, laag-   voetbalster en timmervrouw. Maar, zeg-
       reeks aan te vullen en nieuwe thema’s   opgeleid en blank.          gen anderen: dat schiet zijn doel voor-
       op te sporen. Maar we willen op deze      Zijn onze lezers dan zó behoudend?   bij, want het is toch juist belangrijk om
       plaats wel even wat uitgebreider stil-  Voor sommigen geldt dat inderdaad:   te laten zien dat het vrouwen zijn die
       staan bij wat u, de Onze Taal-lezer, nu   “Onzin, deze hele discussie!” (Zie ook   die functies bekleden?
       eigenlijk vindt van de discussie over   het artikel over weerstand tegen taal-
       schurende taal.                   aanpassing, op blz. 22.) Maar de mees-  IRRITANT EN NOODZAKELIJK
          Bijna twintig procent van de lezers,   te lezers hebben een genuanceerdere   Wat hebben we u aangedaan met deze
       oftewel vierduizend mensen, hebben de   mening, die zich laat samenvatten als   vragenlijst – en met het jaarthema? Die
       moeite genomen om de vragenlijst die   ‘De taal regelt het zelf.’ Actief ingrijpen   gedachte bekroop ons af en toe bij het
       we in maart onder de lezers verspreid-  in de taal door alternatieve termen te   doornemen van de antwoorden. Veel
       den in te vullen, en de redactie is zeer   introduceren, of, naar Zweeds voor-  lezers vinden de discussie over taal die
       content met die hoge respons. Onge-  beeld, een genderneutraal persoonlijk   gevoelig ligt ronduit “irritant”. Maar te-
       veer evenveel mannen als vrouwen    voornaamwoord in te voeren, is volgens   gelijkertijd zet het ook aan het denken,
       deden mee, en hun gemiddelde leeftijd   veel lezers een heilloze weg: de kans   en daarom vinden dezelfde responden-
       was 60 jaar. Dat het gaat om een groep   dat het aanslaat achten zij klein.  ten het onderzoek óók belangrijk. Zo
       zelfverklaarde taalliefhebbers maakt de                             bleek de vraag of je een woord zou blij-
       antwoorden extra interessant. We kun-  TAAL NIET TER DISCUSSIE      ven gebruiken als je er iemand mee
       nen er immers van uitgaan dat zij meer   Een minderheid denkt er anders over:   kwetst, haast een gewetensvraag. ‘Niet
       dan gemiddeld nadenken over taal.  soms is het in het maatschappelijk    in het bijzijn van die persoon’ werd het
                                         belang om wél in te grijpen. En als    vaakst gekozen – maar anderen vonden
       DIT KAN ÉCHT NIET                 een bepaalde term ‘devalueert’ – denk   dat hypocriet: óf je gebruikt het woord,
       Onze Taal-lezers lijken gehecht aan be-  aan de reeks gastarbeider - allochtoon -   óf niet – en wat is erop tegen om af-
       staande woorden. Er zijn maar weinig   nieuwkomer - Nederlander met een migra-  scheid te nemen van een kwetsend
       woorden die écht niet meer kunnen:   tie-achtergrond – dan introduceren we   woord?
       spast (“Ik heb het woord moeten op-  gewoon weer een nieuwe. Want taal      Wat we van de enquête hebben ge-
       zoeken”), mongooltje en neger. Twijfel-  wordt ook door ménsen gemaakt.  leerd, is dat niet alleen bepaalde woor-
                                            Maar, benadrukken anderen: het   den schuren, maar vooral ook de dis-
                                         echte probleem zit hem helemaal niet   cussie daarover. En dat maakt het juist
                                         in de taal: “Taal zelf moet niet ter dis-  zo’n interessant onderwerp voor een
         TROUWE LEDEN                    cussie staan, wel mogelijke vooringeno-  jaarthema. De redactie is er nog niet op
                                         menheid of bekrompenheid.” En: “Met   uitgekeken, en u hopelijk ook niet!   
         Trouwe leden verdienen een belo-
         ning, vinden wij. Iedere maand ver-
         loten we daarom tien taalboeken
         onder de mensen die al meerdere   Algemene Ledenvergadering online
         jaren lid zijn. Deze maand vielen                                                                        ONZE TAAL 2020  —  5
         in de prijzen: P. van der Aar,        e op 30 mei geplande Algemene Ledenvergadering gaat door, maar via
         A.Q. Boedhoe, E.H.P. Dekker,      D een online kanaal. De maatregelen tegen het coronavirus maken het
         H. van den Ende, D. van Genderen-   onmogelijk om fysiek bijeen te komen. Het aangekondigde lezingenprogramma
         v.d. Hoven, J.W.M. van der Kamp,   vervalt daardoor helaas. Over de aanpak van de vergadering leest u in de
         C.H. Kerstholt, J.R. Lagendijk,    digitale ledennieuwsbrief van begin mei. Ontvangt u de nieuwsbrief nog niet?
         O.P. Lantzendorffer en W.L. Tefeij.  Geef uw e-mailadres dan door via administratie@onzetaal.nl.
                                                                                                                11
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16