Page 8 - Onze Taal _mei2019_HR
P. 8

LEZERSPOST




            Reacties en signalementen naar: redactie@onzetaal.nl, of Redactie Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag.
            Formuleer uw bijdrage kort en bondig, bij voorkeur in niet meer dan 250 woorden.



            BEBROEZEN                         in het radioprogramma De Taalstaat. De   MEEMAKING
            M.J. VAN DER MEULEN - AMERSFOORT  boodschap is steevast dat het zo jam-  ANJA DE ZEEUW - GOUDA
                                              mer is dat mooie en bruikbare woorden
              n het februari/maartnummer van   als bongerd en zoel uit het Nederlands   nlangs hoorde ik iemand zeggen:
            I Onze Taal interviewt Jan Erik Grezel   verdwijnen. Het zal de strijders voor    O “Dat was een hele meemaking!”
            Boekenweekgeschenkschrijver Jan    behoud van het vergeten woord plezier   in plaats van ‘Dat was een hele beleve-
            Siebelink. Deze merkt op een gegeven   gedaan hebben toen De Groene Amster-  nis!’ Mooi toch, meemaking? Op inter-
            moment op: “Zo zijn er meer typische   dammer in februari op de cover een    net komt het wel vaker voor, zag ik. Ik
            woorden uit mijn jeugd die ik gebruik.   artikel aankondigde over “De verwaten   stel voor het woord vaker te gebruiken.
            Mijn vader had een gietertje met een   elite. Het essay van schrijver Alessandro
            fijn tuitje met kleine gaatjes erin. Daar   Baricco dat heel Italië op de kast joeg”.
            kon hij tere plantjes voorzichtig mee   Dat verwaten betekent “aanmatigend   STEVERIG
            begieten. Hij noemde dat ‘bebroezen’.   trots, met nergens op gebaseerde hoog-  NIENKE LANTMAN - ERM
            Dat staat vast niet in Van Dale (…).”  moed” (Van Dale), maar waarschijnlijk
               Bebroezen is misschien algemener   is er niemand onder de zestig die dat   ot mijn verbazing kom ik de laatste
            dan Siebelink denkt – ik ken het in    nog weet. Dat zullen ze bij De Groene   T tijd steeds vaker het woord steve-
            ieder geval uit mijn jeugd. Het woord   Amsterdammer op een gegeven moment   rige tegen, in plaats van stevigere. Vorig
            heeft te maken met broes, wat de aan-  ook ingezien hebben, want op hun   jaar zag ik het in een artikel op NOS.nl,
            duiding is voor de kop van een gieter   website werd de tekst omgewerkt tot   en nu net weer in een advertentie op
            met heel kleine gaatjes, zodat er geen   “Met dit essay joeg Alessandro Baricco   Marktplaats: “Ongebruikte bergschoe-
            regen maar een miezerbuitje uit valt.   de arrogante elite in heel Italië op de   nen voor het steverige werk.” Mijn ver-
            Als ik het mij goed herinner, deden we   kast”. Minder mooi, maar wel begrijpe-  bazing werd nog groter toen een zoek-
            die broes ook aan de tuinslang. Van   lijker.                       opdracht voor steverig(e) in Google zo’n
            Dale kent bebroezen inderdaad niet,                                 achtduizend hits opleverde.
            maar broes en broezen (‘besproeien
            met een gieter’) wel.             HAVLÍČKŮV BROD PLEIN
                                              RENÉ DORSMAN - SPIJKENISSE        AMSTERDAM WETLANDS
                                                                                BRENDA MUDDE - AMSTERDAM
            FERRY OF PONT?                        nlangs stuitte ik in Brielle op de
            ERIC FERGUSON - ZEIST             O straatnaam Havlíčkův Brod Plein.    e Noord-Hollanders weten het
                                              Die naam vindt zijn oorsprong in het   D misschien nog niet, maar een
              eanette Loeb spreekt in haar in-   feit dat Brielle en het Tsjechische    groot deel van hun provincie krijgt bin-
            J gezonden brief in de februari/  Havlíčkův Brod zustersteden zijn. Maar   nenkort een Engelse naam, als het aan
            maart-aflevering van de rubriek ‘Lezers-   je moet er toch niet aan denken dat je   de drie natuurorganisaties Landschap
            post’ haar ongenoegen uit over het    juist daar autopech krijgt en dan de   Noord-Holland, Natuurmonumenten
            gebruik van het Engelse woord ferry    Wegenwacht moet uitleggen waar je   en Staatsbosbeheer ligt. Voor een op
            op de officiële bewegwijzering in het   staat ...                   zichzelf prachtig project om de natuur
            Amsterdamse openbaar vervoer, terwijl                               in Laag Holland (gelegen tussen Alk-
            pont toch vanouds de benaming is die                                maar en Waterland) te versterken,
            iedereen gebruikt.                                                 Foto: René Dorsman  hebben ze namelijk de naam Amster-
               Maar wat moet je dán in het zo in-                               dam Wetlands bedacht.
            ternationaal georiënteerde Amsterdam?                                  Toen ik vroeg of daar geen Neder-
            Pont doet alle Franstaligen denken aan                              landse naam voor kon komen, was de
            een brug, dus die term is misleidend.                               reactie van Landschap Noord-Holland:
            Veerpont dan? Ook een correcte term,                                “Het is misschien een controverse,
            maar voor buitenlanders slecht te be-                               maar die hebben we bewust opgezocht
            grijpen, en Franstaligen denken toch                                om ook internationale aandacht te
            weer aan een brug. Dan toch ferry? Dat                              vragen voor het gebied. We hebben ge-
            woord is voor iedereen duidelijk, en                                kozen voor een Engelse naam, omdat
            staat al even in de Van Dale, maar het                              het gebied een uniek deltagebied is
            is strikt genomen geen Nederlands.                                  met internationale waarde. Nergens in
               Ik denk dat er twee bruikbare oplos-
              singen zijn: ofwel het woord ferry, ofwel                         de wereld vind je dit. Dus uw verzoek
      ONZE TAAL 2019  —  5  internationale veerpont-icoon.                        een uniek Nederlands gebied is, moet
                                                                                om de naam aan te passen kunnen we
                                                                                helaas niet inwilligen.”
            het woord veerpont, aangevuld met het
                                                                                   Dat snap ik niet: juist omdat het
                                                                                het een Engelse naam krijgen? Er is
            VERWATEN
                                                                                wat mij betreft niets op tegen om die
            WALTER PIER - WASSENAAR
                                                                                tie te hanteren, maar waarom moet
                                                                                dat ook voor binnenlands gebruik?
                ergeten en bijna vergeten woorden                               naam in de internationale communica-
            V krijgen de laatste jaren veel aan-                                Waarom moeten Noord-Hollanders
    8       dacht, bijvoorbeeld in de Volkskrant en   Het Havlíčkův Brod Plein in Brielle.  worden opgescheept met ‘Amsterdam
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13