Page 5 - Onze Taal _mei2019_HR

e van Curaçao afkomstige Elgin gaat twee pats en vluchtelingen), autochtone Nederlanders
keer per week naar de bibliotheek in Zwol- die laaggeletterd zijn en op deze manier – vaak bij
le. Samen met zijn taalmaatje leest hij er meeleesclubs in bibliotheken – hun leesvaardig-
Dboeken om zijn leesvaardigheid te vergro- heid verbeteren, en leerlingen uit bijvoorbeeld
ten. Vandaag gaan ze verder in de bestseller Het Rosie het praktijkonderwijs of het voortgezet speciaal
project, van Graeme Simsion. Zijn taalmaatje leest een onderwijs.
passage drie keer hardop voor, daarna herhaalt Elgin Een hertaling kenmerkt zich onder meer door
datzelfde deel. makkelijke woorden, korte zinnen, alinea’s die elkaar
Het knalrode boek ligt tussen hen in op tafel. Het op een logische manier opvolgen en niet te veel ver-
is dun, de letters zijn groot, er is veel witruimte op de haallijnen. Maar noem het geen uittreksel. “De sfeer
pagina’s. Het is niet alleen een vértaling, maar ook
een hértaling. Kort gezegd: een vereenvoudigde versie
van het origineel. Elgin heeft inmiddels al een hele
stapel hertalingen gelezen. De boeken kiest hij niet Kluun: “Als je mensen
uit op onderwerp of schrijver, maar op lettertype en
bladspiegel. “Veel zinnen achter elkaar vind ik moei- aan het lezen krijgt
lijk om te lezen. Als iedere zin op een nieuwe regel
begint, leest het fijner.” Op school had hij al moeite met een hertaling,
met lezen, maar daar werd nooit echt aandacht aan
besteed. “Ik doe dit nu zelf om de taal goed te leren. dan is dat fantastisch.”
Voor mijn werk is het handig, maar ik vind het ook
leuk om te doen. Ik heb er wel plezier in.”

JEU maakt het verschil”, zegt Hoefnagel beslist. “Een uit-
Leesplezier. Dat is precies waar het hertaalster Marian treksel beschrijft de rode draad van een verhaal. Dat is
Hoefnagel om te doen is. Ruim dertig jaar geleden in wezen heel saai om te lezen. De sfeer geeft jeu aan
besloot ze eenvoudige verhalen te schrijven: verhalen het boek, maakt het verhalend. Dat kan in heel triviale
die de dove en slechthorende leerlingen op haar school dingen zitten. In de manier waarop iemand loopt, bij-
voor voortgezet speciaal onderwijs wél leuk vonden voorbeeld. Het zijn die details die ervoor zorgen dat je
om te lezen. Kort daarop ging de als taalkundige opge- iets gaat voelen voor een hoofdpersoon – positief óf
leide Hoefnagel aan de slag om boeken die de leerlin- negatief. En dan beklijft een verhaal beter.”
gen moesten lezen voor hun eindexamen, te hertalen:
ze herschreef enkele klassiekers in eenvoudige, begrij- LULHANNES
pelijke taal. Andere scholen toonden al snel interesse. Voordat Hoefnagel met het hertalen begint, leest ze
Sinds 2006 geeft uitgeverij Eenvoudig Communiceren het boek vier, vijf keer door. “De eerste keer laat ik het
haar zelfgeschreven boeken en hertalingen uit en in- verhaal op me inwerken. Vervolgens kijk ik wat echt
middels werkt de uitgever met een team van hertalers. overeind moet blijven, welke personages er eventueel
De doelgroep voor deze hertalingen is breed. Men- uit kunnen en waar ik kan schrappen. Soms zet ik ge-
sen met Nederlands als tweede taal (migranten, ex- schrapte delen later toch weer terug. Vaak zijn dat om- 