Page 33 - OnzeTaal_juni2021_HR

TAALTOESTANDEN MARC VAN OOSTENDORP

De achtergronden bij het taalnieuws. Illustratie: Evalien Lang

Waarom schrijven we niet ‘Hij bied’?

ominiek Sandra zag in april de kritiek aanko­
men, toen hij zijn opinieartikel in De Standaard
D publiceerde. “Ik hoor het velen al denken:”,
was zijn eerste zin, “hoe durft een professor in de taal­
kunde voor te stellen om d/t­regels af te schaffen?”
Toch was dat precies wat de Antwerpse hoogleraar
Nederlands deed. De werkwoordspelling, zo schreef hij,
heeft een logica die “niet past bij ons taalbrein”. Daar­
om gaat het zo vaak mis. In plaats van ieder jaar leerlin­
gen weer die ingewikkelde regels uit te leggen, zouden
we kunnen proberen die regels wat te vereenvoudigen.
In het onderwijs gaat te veel tijd naar spelling, ten koste
van bijvoorbeeld goed beargumenteerd en gestructu­
reerd schrijven.
“Ik pleit niet voor vrijheid, blijheid”, licht Sandra toe
aan de telefoon. “Wat mij betreft hebben we spelling­
regels nodig, zoals we verkeersregels nodig hebben. We
moeten afstemmen zodat we allemaal hetzelfde schrij­
ven. Onderzoek laat alleen zien dat geen enkele schrijver
niet af en toe tegen de werkwoordspelling zondigt. Dan
kun je beter regels maken waar mensen zich wél aan
kunnen houden.”

WISKUNDE
Sandra heeft zelf veel onderzoek gedaan naar de spelling
van werkwoorden en de vele verkeerde d’s en t’s die je
daarbij ziet. “Als je snel schrijft, beroep je je automa­

“Spellingregels zijn door mensen

gemaakt om de communicatie
wiskunde beschrijven de feiten. Spellingregels zijn door
te regelen. Die kun je dus ook mensen gemaakt om de communicatie te regelen. Die
kun je dus ook aanpassen.”
aanpassen.”
SIMPELER
Tegelijk met Sandra’s bericht kwam het nieuws dat
de universiteit van Hull in Engeland had besloten dat
tisch op je geheugen, op het woordbeeld. Dat werkt ook studenten niet meer zouden worden afgerekend op spel­
meestal goed, maar juist bij werkwoorden is het ver­ fouten. Volgens de universiteit was dat goed voor de
raderlijk. De vormen word en wordt komen beide voor, diversiteit. Correcte spelling eisen zou ‘elitair’ zijn, wit,
en dan grijp je er dus gemakkelijk naast.” mannelijk, Noord­Europees en voorbehouden aan een
Hoe zouden verbeterde regels er volgens hem het best bepaalde klasse.
kunnen uitzien? “Ik kan me voorstellen dat je bij werk­ Kwade tongen beweren dat hier een bezuinigings­
woorden die op een d eindigen altijd alleen die d schrijft. maatregel – universitair docenten krijgen steeds meer
Zelfs jonge chatters schrijven niet ‘Ik wort’. Ook dat taken en hebben geen tijd meer om ook nog de spelling
heeft met frequentie te maken: we zijn eraan gewend te controleren – in een ethisch sausje wordt opgediend.
dat hond, goed en vind op een d eindigen, ook al spreken Toch doet zo’n maatregel de vraag rijzen wat er eigenlijk
we ze uit met een t. Dan wordt het dus ‘Hij bied’ met al­ verloren zou gaan als alle spellingregels ook bij ons wer­ ONZE TAAL 2021 — 6
leen de stam, zoals je ook doet bij ‘Hij eet’.” den afgeschaft – niet alleen die voor de uitgangen van
Een paar dagen na publicatie van zijn artikel is Sandra werkwoorden. Sandra is er stellig in: “Bij het lezen heb­
naar eigen zeggen gestopt met de reacties te lezen. “In ben we behoefte aan snelle herkenning. Als mensen
het begin was ik nieuwsgierig om te zien wat mensen te molen óók als moolen kunnen schrijven, moeten lezers
zeggen hadden. Maar als je een paar keer hebt gelezen letter voor letter lezen in plaats dat ze een woord in een
dat iemand oppert om ‘dan ook maar de regels bij wis­ keer herkennen. We hebben regels nodig – ze kunnen
kunde af te schaffen’, is het wel genoeg. Die regels bij alleen soms simpeler.”  33