Wat is goed: zielepiet of zielenpiet?

Officieel: zielenpiet

In de officiële spelling is de hoofdregel voor de tussen-n: als het eerste deel alleen een meervoud heeft op -en (en niet (ook) een meervoud op -es), schrijf je doorgaans een tussen-n in samenstellingen met dat eerste deel. Het is volgens deze regel zielenpiet (ziel heeft immers alleen het meervoud zielen) naast bijvoorbeeld secondelijm (seconde heeft ook het meervoud secondes).

Alternatief: zielepiet

Veel mensen zijn geneigd zielepiet zonder tussen-n te schrijven, omdat het voor hen in z’n geheel een aanduiding is voor een pechvogel of een zielig persoon. Hetzelfde geldt voor zielepoot: ook dat woord komt nog steeds vaak voor zonder tussen-n, omdat het niet letterlijk om ‘poot van/met een ziel’ gaat. In samenstellingen die je niet letterlijk moet opvatten, is de neiging geen tussen-n in te voegen groter. Deze alternatieve vormen zijn daarom opgenomen op onze spellingwebsite Spellingsite.nu.

Versteende samenstelling

Ook volgens de officiële spelling zijn er woorden die geen tussen-n krijgen omdat ze onder de uitzonderingscategorie ‘vermeende en versteende samenstellingen’ vallen. Voorbeelden zijn apekool en flierefluiter. Maar zielenpiet en zielenpoot vallen niet onder deze uitzonderingscategorie, ook al is de herkomst onduidelijk. Ziele(n)poot is mogelijk gevormd naar analogie met mankepoot, maar zeker is dit niet. De makers van het Groene Boekje van 2005 sloten niet uit dat het ooit wél uitzonderingen zouden worden. In de Technische Handleiding Spelling, het basisdocument van de officiële spelling, stond namelijk (tot oktober 2016): “In de Woordenlijst 2005 is geen van de samenstellingen met zielen- als versteende samenstelling opgevat, met inbegrip van zielenpiet en zielenpoot. Het is denkbaar dat toekomstige taalgebruikers zulke samenstellingen als versteend zullen aanmerken en dat kan op basis van de bestaande regels dus gevolgen hebben voor de schrijfwijze ervan.” In de nieuwe Technische Handleiding is deze opmerking geschrapt. Of dat betekent dat de officiële spelling niet langer de deur op een kier houdt voor zielepiet en zielepoot, is niet bekend.

Klik op het tabblad ‘Voorbeelden’ voor meer voorbeelden van samenstellingen met ziele(n)...