Als je een enerverende middag hebt gehad, heb je het dan naar je zin gehad of niet?

Enerverend heeft van oorsprong vooral de negatieve betekenis ‘prikkelbaar makend, zenuwachtig makend’. In België wordt het woord nog steeds vooral in die betekenis gebruikt. Een enerverende middag is dan een middag die gekenmerkt werd door zenuwen en misschien wel irritatie.

In Nederland kan enerverend ook die betekenis hebben, maar is daarnaast een positieve betekenis opgekomen: ‘opwindend, spannend’. Wie een enerverende wedstrijd heeft gezien, bedoelt waarschijnlijk dat de wedstrijd heel spannend was en daardoor fijn om mee te maken. Wie een enerverende middag heeft gehad, kan eveneens genoten hebben van een boeiende middag, maar er kunnen ook vervelende dingen zijn gebeurd. Bijvoorbeeld: ‘Al met al was het een enerverende middag: eerst een uur vertraging en daarna werd mijn tas gestolen.’ Het is dus belangrijk dat uit de context meteen duidelijk wordt hoe de lezer enerverend moet opvatten.

Herkomst van enerverend

Enerverend is ontleend aan het Franse énerver, dat ‘op je zenuwen werken’ betekent. De oorsprong van het woord ligt in het Latijn: enervare betekent ‘verzwakken, verlammen’. Het Franse énervant betekent ‘irritant, op de zenuwen werkend’, het Duitse enervierend ‘op de zenuwen werkend’, het Engelse enervating ‘zenuwslopend, afmattend’, het Spaanse enervante ‘zenuwachtig makend’ of ‘verslappend’ en het Zweedse enervera ‘op de zenuwen werken, irriteren’. Dat enerverend in Nederlands ook een positieve betekenis kan hebben, is dus vrij uitzonderlijk.