Veel kans van slagen geef ik mijzelf niet, maar ik vraag u mijn voorstel ten minste in overweging te willen nemen. De kans hiertoe is groter wanneer u mijn onvrede deelt. 

Al decennialang erger ik mij aan het voldongen feit dat ons prachtige Nederlands maar één woordje voor ‘een’ heeft. In het Engels of Amerikaans heeft een schrijver de keuze tussen het algemene a of an (spreek uit als ‘un’) en het nadrukkelijker one (‘één’), maar in vergelijkbare gevallen ziet de Nederlandse auteur of briefschrijver zich, omwille van de duidelijkheid, gedwongen accent aigu’s op de beide e’tjes van een te plaatsen wanneer hij hier de nadruk op wil leggen – dus wanneer hij een als 1 gelezen wil zien. Het staat kinderachtig, dat één. Het woordje krijgt nu veel meer nadruk dan u het bedoelde mee te geven. Is de lezer net lekker aan het meeleven, worden zijn ogen en hersenen gelijkmatig gekieteld door soepel lopende zinnetjes, knalt er plotseling zo’n om aandacht schreeuwende één uit. Of omgekeerd, maar net zo vervelend: moet je aan het einde van een zin tot halverwege teruglezen als blijkt dat de auteur ‘1’ in plaats van ‘’n’ bedoelde, maar de accentjes wegliet, omdat hij vertrouwde op de intelligentie van zijn lezer. Het is overigens nog veel onnozeler om ’n te schrijven dan een.

- ‘Hoeveel suiker wilt u in uw koffie?’
- ‘Doe mij maar ’n schepje.’

Hier bedoelt de dialoogschrijver ‘1 schepje’, want met die intonatie antwoordt de aangesprokene natuurlijk ook: die mevrouw wil niet ‘un’ schepje, maar zij blieft 1 schepje. Ik begrijp deze schrijver wel, want wanneer hij zou tikken ‘Doe mij maar één schepje’, dan krijgt zo’n zinnetje van niks veel te veel nadruk, en lijkt het of wij ons in een detectiveroman bevinden, waarbij dat ene schepje een cruciale rol zal gaan spelen.

Dus om te voorkomen dat het door mij gebruikte onbepaalde lidwoord een met de verkeerde klemtoon wordt gelezen, schrijf ik voortaan een wanneer ik ‘un’ bedoel en eeen, met drie e’s, indien ik ‘1’ op het oog heb.

Doet u voor eeen keer allen mee?

KEES VAN KOOTEN

---

Steun Onze Taal

Dit pleidooi uit het juninummer van Onze Taal bieden we u gratis aan.

Lidmaatschap
Is taal ook voor u belangrijk? Overweeg dan lid te worden van Onze Taal. Daarmee ontvangt u niet alleen tienmaal per jaar ons tijdschrift, maar u helpt ons ook om plezier in en informatie over taal verder te verspreiden.