Een thuiszittende taalliefhebber hoeft zich nooit te vervelen: het internet staat vol met taal waar je vrolijker en slimmer van wordt. Hier tien tips van de redactie. 

 

1. taalcabaret

• Docente Nederlands Hiske Schipper stelde een site samen vol grappige videofragmenten waarin taal de hoofdrol speelt: van de herhaalzinnen van Kees Torn (“Als mollen mollen mollen, mollen mollen mollen”) tot het RTL Nieuws in straattaal (“Minder tatta’s zijn vorig jaar gepopt”) en Brigitte Kaandorp die een opstel van haar dochter voorleest inclusief spelfouten: “Dan hoor ik eerst het valen en dan het vleoken.” Voor docenten voegde Schipper er lessuggesties aan toe, maar intussen is de verzameling voor bijna alle taalliefhebbers de moeite waard.
  >> Cabaret bij Nederlands

 

2. woorden uit je geboortejaar

• Voer een jaartal in tussen 1800 en 2017 en ontdek welk woord er ontstond in je geboortejaar of dat van je voorouders. 
  >> Jaarwoordgenerator Onze Taal 

 

3. podcast voor de leuk

• Podcastfan én taalwatcher Paulien Cornelisse heeft een gratis luisterversie gemaakt van haar bestseller Taal voor de leuk: “Zonder tekeningen, maar wel met extra commentaar.” Ze sprak de reeks taalobservaties zelf in.
  >> Podcast Taal voor de leuk (helemaal naar onderen scrollen; het gaat om de titelloze bestanden)

 

4. taalspelletjes

• Het kan best pittig zijn om met het hele gezin thuis te zitten. Hoe hou je de dagen leuk? Met een taalspel! Meer dan tien gratis spelletjes op een rij.
  >> Taalspelletjes voor thuis

 

5. een andere taal leren

• Een taal leren saai? Niet met Duolingo, waar het leren spelenderwijs gaat. Het aanbod is groot voor wie Engels als instructietaal begrijpt. Wie de reclames tussendoor niet te vervelend vindt, kan de app gratis gebruiken. Met de betaalde versie zijn die reclames er niet.
  >> Duolingo
   

6. anderstaligen helpen

• Nu we afstand moeten houden van elkaar, is het voor veel nieuwkomers nóg moeilijker om Nederlands te oefenen. Zit je thuis en wil je als vrijwillig online kletsmaatje aan de slag? Meld je dan aan bij het platform Het Begint met Taal.
  >> Het Begint met Taal

 

7. taalanimaties

• Geschiedenis van het Nederlands. In een aantrekkelijk filmpje laat het virtuele Taalmuseum in sneltreinvaart zien hoe het Nederlands zich ontwikkelde: vanaf de oude Germanen via allerlei binnenvallende mogendheden tot de huidige Instagram-generatie – met extra aandacht voor tulp, sudoku, knäckebröd en al die andere leenwoorden die zich de afgelopen eeuwen in het Nederlands hebben genesteld. 
  >> Taalmuseum
• Talen wereldwijd. Het Engelstalige YouTubekanaal NativLang publiceert veel mooi gemaakte animaties over taal. Dankzij de filmpjes weten we nu bijvoorbeeld hoe de Azteken klonken, waar de ñ vandaan komt en waarom sommige schriften nooit ontcijferd zullen worden.
  >> NativLang

 

8. taaldocumentaires

• ‘Is The Man Who Is Tall Happy?’ Kleurrijk portret van de belangrijkste taalkundige en filosoof van de vorige eeuw: Noam Chomsky. (Wel in niet-ondertiteld Engels.) 
  >> ‘Is The Man Who Is Tall Happy?’
• The Adventure of English. Engelstalige, niet-ondertitelde BBC-serie over het ontstaan van de Engelse taal. Beetje gedateerd, maar zeer degelijk. 
  >> The Adventure of English

 

9. taalcolleges

Je hoeft niet te wachten tot je pensioen om nu eindelijk eens die colleges te volgen over taal. Volg ze gewoon nu, vanuit je luie stoel.

• Inleiding taalkunde. Waar zit taal eigenlijk in ons hoofd? Hebben alle mensen taal? Deze en vele andere vragen worden beantwoord door professor Marc van Oostendorp in een duidelijke en populaire inleiding tot de taalwetenschap. Toegankelijk voor een groot publiek.
  >> MOOC Miracles of Human Language: an Introduction to Linguistics
• Taalkunde voor gevorderden: quarantainecolleges. Toen bekend werd dat het hoger onderwijs de deuren moest sluiten en er overgegaan werd op onderwijs met video’s, dacht Marc van Oostendorp: waarom zouden we die video’s niet online zetten? Hij nam het initiatief door zijn fonologiecolleges op YouTube te plaatsen onder de naam Quarantaine Colleges, en dankzij een samenwerking met de Universiteit van Nederland volgden er ook andere taalkundevakken op dat kanaal én colleges uit andere disciplines.
  >> Quarantainecolleges
• Zondagochtendcolleges. Nog eens duizendpoot Marc van Oostendorp, want iedere zondag vlogt hij over allerlei taalonderwerpen, klein en groot. Van de vocal fry tot de zachte g, het komt allemaal voorbij in losse minicolleges van een paar minuten.  
  >> YouTube-kanaal Marc van Oostendorp
• Nederlandse Gebarentaal. Tijdens de coronacrisis trok de gebarentolk Irma Sluis veel aandacht. Naar aanleiding daarvan vertelt Onno Crasborn (hoogleraar Nederlandse Gebarentaal aan de Radboud Universiteit) in een webcollege over de gebarentolken op tv.
  >> Webcollege Nederlandse Gebarentaal 
• Fries. Wil je (beter) Fries leren? Dan kan dat laagdrempelig en eenvoudig via een uitgebreide online cursus. De Fryske MOOC (Massive Open Online Course) is er voor iedereen. Waar ter wereld je ook woont. En of je nu Fries bent, toerist, ‘root-seeker’ of taalstudent!
  >> Fryske MOOC
• Universiteit van Nederland. Nederlandse topwetenschappers geven gratis online college - tien tot vijftien minuten, voor ieder niveau en over allerlei onderwerpen, bijvoorbeeld Brabantse accenten, politieke taal, de perfecte taal, de Gooise r en het universele woordje mama. Tik ‘taal’ in op de website en laat je verrassen.
  >> Universiteit van Nederland

 

10. middelbareschoolkennis opfrissen

Speciaal voor docenten, middelbare scholieren, thuis lesgevende ouders of iedereen die zijn middelbareschoolkennis weer wat op wil halen. 

• Docent op YouTube. De enthousiaste docent Nederlands Arnoud Kuijpers maakt filmpjes over allerlei talige onderwerpen. Spellingregels, grammatica, betogen, argumenteren, leesvaardigheid, noem het maar op. Met niet-aflatend enthousiasme vertelt hij erover. 
  >> YouTube-kanaal Arnoud Kuijpers
• Onze Taal-lesbrieven TLPST. Iedere aflevering van TLPST, die gemaakt wordt in samenwerking met Noordhoff Uitgevers, belicht vier actuele taalonderwerpen, inclusief vragen en opdrachten. De onderwerpen die aan de orde komen, vormen een leuke aanvulling op de lessen Nederlands, maar prikkelen ook de talige nieuwsgierigheid.
  >> TLPST
• Spelling. In samenwerking met radioprogramma De Taalstaat heeft Onze Taal in 2019 een zonnige Zomerschool-spellingcursus ontwikkeld, met uitleg over de regels en met proefdictees.
  >> Zomerschool Groot Dictee

---

Steun Onze Taal

Leuke tips? Overweeg dan lid te worden van Onze Taal. Daarmee ontvangt u niet alleen tienmaal per jaar ons tijdschrift, maar u helpt ons ook om plezier in en informatie over taal verder te verspreiden.