Heerlijk helder België
Op vrijdag 3 april vond de slotshow plaats van de Heerlijk Helder-campagne, die de Vlaamse radiopresentator Jan Hautekiet begin januari lanceerde in zijn programma Hautekiet (Radio 1). Deze campagne richtte zich op of tegen de soms onbegrijpelijke voorlichting die overheid en bedrijven geven. Tijdens deze twee uur durende radio-uitzending maakte Hautekiet samen met schrijfster Ann De Craemer, voorzitster van het Heerlijk Helder-panel, het eindrapport op van deze eerste campagne.
Het idee voor de campagne, die afgelopen maanden in België veel aandacht kreeg, ontstond in november 2014. Toen vond IC Clear Clarity plaats, een grote, internationale conferentie rond klare taal bij overheid en bedrijven. Hautekiet besteedde er aandacht aan en riep de luisteraars op om voorbeelden van onduidelijke communicatie op te sturen. De respons was groot. Zo groot dat Jan Hautekiet besloot dat het onderwerp meer aandacht behoefde. Op 9 januari lanceerde hij, samen met een heus panel van taalprofessionals, de Heerlijk Helder-campagne, met als missie het bevorderen van heldere taal. Het specialistenpanel nam de ingezonden voorbeelden onder de loep en stelde verbeteringen voor, en toen de inzendingen bleven binnenstromen, volgden er een Heerlijk Helder-woordenboek en een Heerlijk Helder-kwaliteitslabel. Dit label wordt uitgereikt aan ambassadeurs die het goede voorbeeld geven.
De eerste ambassadeur die het label mocht ontvangen, was minister van Financiën Johan Van Overtveldt. Hij kreeg het vanwege zijn inspanningen om onder meer het ‘Aanslagbiljet personenbelasting’ te herwerken en begrijpelijk te maken. Later meldden zich nog meer ambassadeurs, zoals minister van Volksgezondheid Maggie De Block, minister van Justitie Koen Geens en commissaris-generaal van de federale politie Catherine De Bolle. Die laatste engageerde zich om de processen-verbaal (pv’s) en flitsboetes te laten herschrijven in heldere taal.
Drie maanden later - op 3 april - was het tijd voor de slotshow en de eerste balans. De oogst was rijk. Zo presenteerde de Leuvense hoogleraar Rik Torfs de cursus ‘Creatief Schrijven voor studenten’ en wilde de Kortrijkse burgemeester Vincent van Quickenborne van het panel graag horen welke aanspreekvorm het meest geschikt is in de brieven die de stad haar inwoners toestuurt. Catherine De Bolle deelde mee dat de pv’s en boetes herschreven waren en dat het computersysteem in de loop van het jaar zou worden aangepast. Intussen was het Heerlijk Helder-panel, bestaande uit journalisten en taaladviseurs, druk aan het speeddaten met bezoekers. Die legden de panelleden eigen folders, brieven en documenten voor en lieten zich uitleggen hoe het beter kon. Niet alleen geschreven teksten kwamen hier aan bod. Een van de panelleden, Maarten Lambrechts van de krant De Tijd, gaf specifieke adviezen over hoe je cijfers en statistische informatie heerlijk helder kan presenteren. Het geheel werd opgeluisterd door Raymond van het Groenewoud, die ook het Heerlijk Helder-lied had gecomponeerd. Alle deelnemers kregen een ‘glazen recipiënt’ (een gegraveerd champagneglas) cadeau.
Tijdens de slotshow werd duidelijk dat het Heerlijk Helder-verhaal nog niet is uitverteld. De campagne heeft immers een duidelijk pijnpunt blootgelegd: de nood aan heldere communicatie is bijzonder groot en organisaties vinden niet altijd de weg naar de taalprofessionals die hen daarbij kunnen helpen. Bovendien is er in communicatieopleidingen pas sinds kort aandacht voor helder taalgebruik in brede zin. En vooral dient het besef door te dringen dat je voor een heldere tekst niet kunt volstaan met correct Nederlands schrijven, want goed lopende zinnen, een duidelijke structuur, een heldere lay-out en je aanpassen aan je doelgroep zijn minstens zo belangrijk. De campagne Heerlijk Helder is nog niet afgelopen.
De integrale slotshow kan hier beluisterd worden.