Isogrammen

De woorden   dampkringslucht  ,  sandwichformule  en whiskyproducent zijn de langste woorden (15 letters) uit Van Dale en het Groene Boekje die uit allemaal verschillende letters bestaan. De term voor zulke woorden is een isogram (wat zelf ook weer een isogram is).

Hugo Brandt Corstius was een groot liefhebber en verzamelaar van dit soort bijzondere woorden. Hij speelde heel graag met taal. Onder het pseudoniem Battus verzamelde hij in zijn beroemde boeken Opperlandse taal- & letterkunde (1981) en Opperlans! (2002) curiosa als het 'i-dicht', 'e-rijke woorden' en dus ook isogrammen. Zijn langste isogram is barvodsexnymfzwijgplichtjuk. Niet echt een gangbaar woord, maar wel 27 letters lang (één meer dan het alfabet, omdat zowel  ij  als y worden meegenomen, waarbij de ij als twee letters telt, terwijl de q ontbreekt). 

Bronnen

• Battus. Opperlandse taal- & letterkunde (1981).
• Battus. Opperlans! (2002). ISBN 90 214 5433 5 (gebonden, met stofomslag), ISBN 90 214 5274 X ("peperbek").
• Zie ook: isogrammen op: 'Unieke woorden en zinnen'.
• Met dank aan Rutger Kiezebrink.

Aanvullingen

• Campinghoudster (ook 15 letters) ontbreekt in de lijst hierboven. - Robert Hempelman
• Dag,
  Ik vroeg me af of er voor een woord als molotovvoorraaddoossoort ook een naam is.
  Groet,
  Frans Janssen
  
  Naschrift Onze Taal
  Het bijzondere aan molotovvoorraaddoossoort is dat er een heleboel dubbele letters (paren van twee dezelfde letters) achter elkaar in zitten: 2 x een      v     , 2 x een     o    , 2 x een    r   , 2 x een   a    , 2 x een   d  , 2 x een  o , 2 x een s  , 2 x een o (moloto-vv-oo-rr-aa-dd-oo-ss-oo-rt). Bat tus bespreekt dit soort woorden in zijn boek Opperlans! (op de pagina 'op') en noemt ze "letterpaaropeenhoping", waarbij hij overigens alleen voorraaddoos noemt (vijf letterparen). Molotovvoorraaddoossoort lijkt met zijn acht paren dus een heus nieuw record te zijn.
• Mijn aanvulling:  vlocochadela  en pasleppasanis. Vlo co cha de la is cho co l a de vla in een andere volgorde en  pasleppasanis  is sinasappelsap van achter naar voren.     - Erik
• Het langste isogram dat ik heb gevonden heeft 16 karakters, zijnde: typodrukmachines. - Frank Matthys

Hebt u een aanvulling? Mail dan naar dossiers@onzetaal.nl. Vermeld indien mogelijk uit welke bron uw informatie afkomstig is. De interessantste reacties plaatsen wij op deze pagina.

De taalrecorddag op de Onze Taal Taalkalender werd geschreven door Raymond Noë en Saskia Aukema.

Terug naar de overzichtspagina van het dossier 'Taalrecords'.