Open menu Onze Taal logo

Hoofdmenu

  • Taalloket
  • Tijdschrift
  • Educatie
  • Schatkamer
  • Winkel
  • Trainingen
  • Over ons
  • Zoeken
  • Inloggen
  • Lid worden
  • Doneren
  • Taalloket
  • Tijdschrift
  • Educatie
  • Schatkamer
  • Winkel
  • Over Onze Taal
  • Inloggen
  • Lid worden
  • Doneren
  1. Home
  2. Schatkamer
  3. Lezen
  4. Taal en politiek
  5. Spellinggeschiedenis

Spellinggeschiedenis

Over de spelling van het Nederlands is vaak gediscussieerd. In 1995 ontstond er veel commotie over de tussen-n-regel (de pannenkoek-spelling) en de nieuwe regels van 2005 leidden zelfs tot een ‘officiëlespellingboycot’ bij sommige media. Waarom is de spelling zo’n heikel onderwerp (geweest) en hoe staat de situatie er nu eigenlijk voor?

Discussies over spelling zijn niet van vandaag of gisteren: al eeuwenlang maken we ons druk over de manier waarop we woorden moeten schrijven. Hieronder een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en veranderingen op het gebied van spelling in de Nederlandse geschiedenis. Achter de links staan uitgebreide artikelen over de desbetreffende periode.

De Middeleeuwen: nog geen spellingregels

Het Nederlands kent tijdens de Middeleeuwen geen spellingregels. De spelling is fonologisch: je schreef de woorden zoals ze werden uitgesproken. Door de komst van de boekdrukkunst ontstaat er een grote belangstelling voor de volkstaal. Men vindt dat er regels moeten komen. Lees verder

Na de Middeleeuwen: opbouw van de standaardtaal

Na de Middeleeuwen is men van mening dat de volkstaal opnieuw moet worden opgebouwd. Als voorbeeldtaal wordt het Latijn gekozen. Taalverheerlijking en taalzuivering staan in deze periode centraal. Lees verder

1804: Spelling-Siegenbeek, de eerste officieel vastgelegde spelling

De overheid wil een uniforme spelling en geeft taalkundige Matthias Siegenbeek in 1801 de opdracht zo'n spelling samen te stellen. In 1804 wordt deze spelling officieel vastgelegd. Lees verder

1863: Spelling-De Vries en Te Winkel; woordenboek leidt tot nieuwe spelling

In 1851 wordt besloten een groot algemeen woordenboek samen te stellen. Maar om dit te kunnen doen, moet er eerst een goede spelling worden vastgesteld. De taalgeleerden Matthias de Vries en Lammert te Winkel nemen die taak op zich. Lees verder

1954: het eerste Groene Boekje; resultaat van jarenlange spellingstrijd

Tussen 1891 en 1940 vindt een van de heftigste spellingconflicten plaats. Taalgeleerden pleiten onder leiding van Kollewijn voor een flinke vereenvoudiging van de spelling. Tijdens de Tweede Wereldoorlog besluiten de Nederlandse en Vlaamse overheid om de krachten te bundelen. Dit resulteert in de Woordenlijst van de Nederlandse taal, het zogenoemde Groene Boekje. Lees verder

1995: het tweede Groene Boekje; ruzie over de tussen-n

In 1995 wordt besloten het Groene Boekje te herzien. De dubbelspelling (reactie naast reaktie) wordt afgeschaft en er komen nieuwe regels voor de tussen-n. Vooral dit laatste stuit op verzet. Lees verder

2005: het derde Groene Boekje; media verzetten zich

In 2005 verschijnt er een nieuw Groen Boekje, waarin opnieuw nieuwe regels staan. De media hebben genoeg van de spellingwijzigingen: ze richten het platform ‘De witte spelling’ op en kiezen het Witte Boekje van het Genootschap Onze Taal als leidraad. Lees verder

2015: het vierde Groene Boekje; rust in spellingland

In 2015 verschijnt een herziene editie van het Groene Boekje (ook online: woordenlijst.org). Het bevat dit keer géén nieuwe regels. De komst van het vierde Groene Boekje kenmerkt zich door rust. Onze Taal en Prisma brengen de opvolger van het Witte Boekje uit en noemen die, net als vroegere edities, Spellingwijzer Onze Taal. De Spellingwijzer komt in oktober 2015 ook digitaal beschikbaar en is inmiddels geïntegreerd in de website van Onze Taal. Lees verder

logo
  • Genootschap Onze Taal
  • Paleisstraat 9
  • 2514 JA Den Haag
  • Taalvragen
  • 085 00 28 428 (werkdagen 9.30-12.30 en 13.30-16.00 uur)
  • taaladvies@onzetaal.nl
  • Ledenservice
  • 070 356 12 20 (dinsdag en donderdag 9.30-12.00 uur)
  • info@onzetaal.nl

Blijf op de hoogte!

Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief Taalpost.

  • Privacybeleid
  • Algemene voorwaarden
  • Cookies
  • Contact