Page 35 - OnzeTaal_okt2020_HR

Q
NIEUW IN HET NEDERLANDS TAAL Q UIZ REDACTIE ONZE TAAL

Hoe vergaat het mensen die op latere leeftijd Nederlands leren? Puzzel alle letters bij elkaar en stuur het woord voor 19 oktober
naar quiz@onzetaal.nl. U maakt dan kans op de taalkalender
van 2021. De winnaar van de vorige quiz (antwoord: equinox) is
Ulrike Vogl Ray Clincke uit Ruiselede. Zie www.onzetaal.nl/OTquiz voor alle
deelantwoorden.

letter 1
k ben docent Nederlandse taalkunde aan de Uni-
versiteit Gent, en vast en zeker de eerste prof Ne- Op de sterrenwacht zegt een wetenschapper
I derlandse taalkunde in Vlaanderen die gevraagd over een planeet: ‘Ze is vandaag erg helder.’
werd om een bijdrage te leveren aan deze rubriek. Naar welke planeet kijkt hij? Eerste letter.
Ik heb inderdaad pas op latere leeftijd Nederlands
geleerd, namelijk toen ik 21 was. Eigenlijk zonder bij-
zondere reden volgde ik toen een cursus Nederlands
aan de Universiteit Wenen, waar ik vervolgens Neder- letter 2
landse taal- en letterkunde studeerde en in hetzelfde
vakgebied promoveerde. Bij welk woord stemt het biologische geslacht
Nu, 28 jaar later, is het Standaardnederlands geen als enige niet overeen met het grammaticale
vreemde taal voor mij. Het is de standaardtaal waarin geslacht? Derde letter.
ik me het best kan uitdrukken en waarover ik het man
meest weet. Op dat punt verschil ik weinig van mijn jongen
Vlaamse collega-hoogleraren. Die bedienden zich als meisje
kind of jongere vaak van ‘tussentaal’ of ‘Vlaamse om-
gangstaal’ en moesten zich dus als student ook het vrouw
Standaardnederlands eigen maken. Wel hebben zij mevrouw
een veel groter repertoire aan regionale en lokale
variëteiten ter beschikking, waarmee ze ongemerkt dame
en onopvallend hun professionele en hun privéleven heer meneer
kunnen leiden – ze zijn ‘native speakers’ in Vlaande-
ren, in alle domeinen. Voor mij geldt dat niet, of in
mindere mate. Mijn ‘talige ruimte’ is minder duide-
lijk afgebakend: ik heb Nederlands geleerd en gespro- letter 3
ken in Friesland en met mijn collega’s van de afdelin-
gen Nederlands in Berlijn, Leipzig en Wenen – inclu- De afkorting lhbt wordt soms uitgebreid met
sief de Nederlandstalige gemeenschappen daar. Sinds (onder andere) een i. Waar staat die voor?
vier jaar beslaat mijn Nederlandstalige universum Zesde letter.
vooral de universiteitsbuurt van Gent (waar ik werk)
en de Dansaertwijk in Brussel (waar ik woon).
Ik weet inmiddels niet meer hoe het voelt om geen
Nederlands te kennen. Ik weet dus ook niet meer hoe letter 4
het was om Nederlands te leren. Maar ik herinner me
wel hoe ik bepaalde woorden en uitdrukkingen toe- Charlie, Jos en Nicky zitten in één ruimte.
gevoegd heb aan mijn repertoire: bovenlader toen ik in
een woongroep in Leeuwarden ging wonen, tút (Fries/ Van wie is de kans het grootst dat het een man
Leeuwardens voor ‘kus’) in mijn vriendengroep in is (afgaand op de gegevens van de Nederlandse
Friesland, iets op het net zetten toen ik websites over Voornamenbank)? Eerste letter.
neerlandistiek leerde maken, onderzoekspiste (‘piste
de recherche’) sinds ik masterstudenten en docto-
raatstudenten begeleid aan de UGent, en afgeschaft
voor een trein die niet rijdt tussen Brussel en Gent. letter 5

Ulrike Vogl (49) is Als je vrouwelijke vormen maakt van deze
sinds 2016 verbonden woorden, komen alle gebruikte achtervoegsels
aan de Universiteit tweemaal voor, op één na. Laatste letter van
Gent. Haar onderzoek dat achtervoegsel.
focust op taalideologie, Braziliaan
meertaligheid en his- baron ezel
torische taalkunde. bakker Fries
De eerste taal die ze ONZE TAAL 2020 — 10
leerde, was het Oos- danser bridger
tenrijks (Weens) Duits.

DE OPLOSSING:

1 2 3 4 5
35