Page 6 - OnzeTaal_april2019_HR

‘clickbait’ worden, een parapluterm voor sensationele “Maar we passen de inzichten met mate toe. Als krant
koppen om kliks te genereren. “Mensen moeten er niet wil je net wat chiquer zijn. En een voorpagina met alle-
moe van worden. We zijn er daarom iets terughoudender maal waarom-koppen is potsierlijk.”
mee dan in het verleden. Een waarom-kop is bijvoor- Dus ze probeert de trucjes alleen toe te passen bij
beeld heel makkelijk te schrijven; het kan bijna altijd: artikelen die zich ervoor lenen. Neem de zogenoemde
‘Waarom we zo makkelijk achter doemdenkers aan ‘deze vrouw’-kop: ‘Deze vrouw beviel van een drieling’.
lopen’ of ‘Waarom versoepeling van het kinderpardon “Dat kan goed werken bij een grote foto met een inter-
een bar slecht idee is’. Maar we proberen die echt te view met een onbekend iemand. Als je daar puur een
bewaren voor de beste artikelen.” citaat in de kop zet, denkt de lezer: huh, wie zegt dat?,
en bladert hij verder. Maar als je zegt: ‘Deze vrouw is
de Nederlandse stille kracht achter internationale top-
“Het hoofddoel van een kop films’, dan weet de lezer gelijk waarom die persoon
interessant is.”
Uilen ziet zelfs bij de nieuwsberichten een verschui-
is niet meer zozeer zeggen ving. “De oude regel is: in een nieuwsbericht staat het
waar het over gaat, maar belangrijkste nieuws bovenaan en de kop komt uit de
eerste alinea. Dus als je die journalistieke regels volgt,
echt de lezer het verhaal in geeft de kop automatisch het belangrijkste nieuws. Maar
nu kijken we ook weleens of er later in het bericht niet
trekken.” een interessanter nieuwsfeit is, ook al is het bijzaak, dat
aansprekender is voor de kop.”
Uiteindelijk gaat het er bij een goede kop om dat er
spanning op staat, zegt Uilen. Dat er een tegenstelling in
zit die prikkelt. Techniek is daarbij niet leidend. Einder
Dit herkent Alies Uilen, eindredacteur bij de Volks- sluit zich daarbij aan. “We hebben alles onderzocht en
krant. Ook in de kranten duikt dit type koppen vaker op, handvatten gecreëerd, maar de inhoud bepaalt nog altijd
zegt Uilen. In de acht jaar dat ze bij de krant werkt, heeft de kop en de regels zijn ondergeschikt aan het verhaal.”
ze het vak van eindredactie zien veranderen. “We moe-
ten met zoveel meer media concurreren om de tijd van ALARMBELLEN
de lezer, dat we wel agressiever moeten verkopen. Het Zo kijkt Einder zelf niet alleen maar naar de software die
ONZE TAAL 2019 — 4 Tegelijkertijd moet het verhaal het wel waarmaken, artikel zette: ‘Mag ik met mijn westerse klimaatvoet-
de Blendle-redactie gebruikt, en negeert ze soms alle
hoofddoel van een kop is niet meer zozeer zeggen waar
het over gaat, maar echt de lezer het verhaal in trekken.
alarmbellen. Zoals die keer dat ze deze kop boven het
anders voelt de lezer zich bekocht.”
afdruk wel een tweede kind?’ Een citaat als volledige
kop, en ook nog eens een vraag. “Dit is bij uitstek een
POTSIERLIJK
dilemma waar geen antwoord op is; het artikel ging
De kranten houden in de gaten welke koppen Blendle
boven hun stukken zet, en of die misschien pakkender
het artikel werd goed gelezen.
zijn. Tegelijkertijd voeren de internetredacties van kran- echt over die vraag.” De software sloeg rood uit, maar 
ten eigen AB-testen uit en koppelen de resultaten daar-
6 van terug naar de redacteuren van de papieren krant.