Page 5 - OnzeTaal_april2019_HR
P. 5

e kop van dit artikel bevat alle ingrediënten   met de informatie uit de kop, intro, streamers en wat
                     om ervoor te zorgen dat u verder gaat lezen.   ons zelf opvalt in een stuk. En het grote voordeel van
                     Hij bevat een woord dat sentiment uitdrukt:   online is dat er geen gebrek aan ruimte is.”
            D“geweldig”. Hij herbergt een persoonlijk
            voornaamwoord, namelijk “u”. En, het belangrijkste,   SLECHT NIEUWS
            hij speelt in op uw grenzeloze nieuwsgierigheid door   Context geven mag dan het belangrijkste kenmerk van
            het gebruik van een verwijswoord: “zo”. Hoewel uw   een goede kop zijn, er zijn nóg wat ‘taaltrucjes’ die de
            tijd schaars is, en de media die u omringen talrijk zijn,   kans op succes aanzienlijk vergroten. In samenwer-
            steekt er na het lezen van dit “zo” toch een stemmetje   king met de Universiteit van Amsterdam (UvA) deed
            de kop op: hoe dan?                              Blendle hier onderzoek naar via zogenoemde AB-
               En voor u met uw ogen hebt kunnen knipperen,   testen. Daarbij krijgt de ene helft van de lezers de ene
            bent u het artikel al in gegleden. Of in het geval van de   kop (variant A), de andere helft een andere (variant B).
            digitale krantenkiosk Blendle: hebt u al doorgeklikt en   Vervolgens wordt het klik- en leesgedrag vergeleken.
            49 cent gelapt. Dit is ook meteen de irritatie die een   Met de resultaten ontwikkelde Blendle vervolgens
            dergelijke kop kan opwekken. Want inderdaad: de tijd   software die de redacteuren moet helpen bij het
            is schaars, de media om doorheen te spitten zijn tal-  schrijven.
            rijk, en wilde u dit stuk eigenlijk wel lezen? Bent u wel      Wat niet blijkt te werken: een interview aankondi-
            zo bovenmatig geïnteresseerd in de strategieën van   gen met alleen maar een citaat, zoals ‘Toen ik hem zag,
            Blendle – kent u Blendle eigenlijk wel?          wist ik dat hij de ware was’. Dat levert minder kliks op
               Vroeger, voor het internettijdperk, was het schrij-  dan een kop die niet in zijn geheel uit een citaat be-
            ven van een krantenkop nog het domein van de kennis   staat. Ook vragen werken niet goed (‘Waarom worden
            en ervaring van de eindredacteur, van het fingerspitzen-   er steeds meer antidepressiva geslikt in Nederland?’).
            gefühl. Maar met de komst van Blendle, een digitale   En terwijl sensatiesites grossieren in lijstjes (‘7 rede-
            winkel waar je artikelen uit kranten en tijdschriften
            per stuk kunt kopen, veranderde het koppen maken
            in een ware wetenschap, een domein van statistische
            analyses en testen. En in het kielzog van de nieuwe    Het gebruik van woorden
            online inzichten en strategieën veranderen ook de
            koppen in de papieren kranten van stijl.           als je, jij en u zorgt voor

            EXPERIMENTEREN                                     meer kliks.
            “In het begin was Blendle een verzameling van kranten
            en tijdschriften, die mensen zelf konden doorblade-
            ren”, zegt Blendle-redacteur Kim Einder. “Omdat dat
            aanbod voor veel mensen wel erg groot was, zijn we   nen om naar Parijs te gaan’) blijkt uit het Blendle-
            ook artikelen gaan selecteren.” Inmiddels is de dage-  onderzoek dat dit soort lijstjes niet meer lezers trekt.
            lijkse nieuwsbrief, waarin gebruikers een gepersonali-     Wat wél werkt: ‘buzzwords’, oftewel signaalwoor-
            seerde selectie ontvangen van het nieuwsaanbod van   den, zoals zo, dit, waarom, hoe, deze. Dat soort termen
            die dag, een van de belangrijkste inkomstenbronnen   wijzen vooruit naar iets in de tekst. Dan verandert deze
            van Blendle. Einder voelt zich meer curator dan redac-  originele kop ‘We kweken een generatie van medicijn-
            teur: “Wij lezen alles en bedenken dan welke artikelen   verslaafden’ in ‘Zo maken we kinderen verslaafd aan
            we mensen willen aanraden.”                      medicijnen’. Ook zorgt het gebruik van persoonlijke
               Maar hoe bied je de artikelen het best aan? Het bleek   voornaamwoorden, zoals je en jij, voor meer kliks:
            al gauw dat de krantenkoppen niet goed genoeg werk-  ‘Waarom je mensen echt geen psychopaat, narcist of
            ten. Einder: “We zijn gaan experimenteren met eigen   autist meer moet noemen’.
            koppen, en daar werd veel meer op geklikt. Daarna       En hoewel het oude adagium van journalistiek luidt
            zijn we gaan testen welke technieken bij een kop wel   dat slecht nieuws het best verkoopt, blijkt uit het on-
            en niet werken.” Ook de inleiding op het stuk, door   derzoek van Blendle en de UvA dat goed nieuws het net
            Blendle ‘aanbeveling’ genoemd, is vaak door Blendle   zo goed doet. Het belangrijkste is dat er een sentiment
            zelf samengesteld.                               in de kop zit; of dat positief of negatief is, maakt min-
               Het belangrijkste van een goede online kop is vol-  der uit.
            gens Einder dat die genoeg context biedt om de lezer
            zonder krantenelementen, zoals foto’s en tussenkop-  GEEN CLICKBAIT
            jes, het verhaal in te trekken. Zo werd de kop ‘Type-   Hoe sterk kan het sentiment worden? Neem nu deze
            casting’ boven een artikel in Elle veranderd in: ‘Een   aankondiging: ‘Een gruwelijk artikel dat je toch moet
            mooi koppie hebben is leuk, maar een echt model heeft   lezen: hoe duizend joodse psychiatrische patiënten in
            tegenwoordig meer: een overwonnen depressie of   Apeldoorn afgevoerd werden naar Auschwitz’. “Met     ONZE TAAL 2019  —  4
            drugsverslaving bijvoorbeeld’. Deze kop combineert   deze koppen moet je heel erg oppassen”, zegt Einder.
            een vondst uit de oorspronkelijke inleiding – “De tijd   “Niet alles moet ‘gruwelijk’, ‘fantastisch’ of ‘ongeloof-
            dat je als model genoeg had aan een mooi koppie is   lijk’ worden.” Maar in dit geval vond ze het artikel
            voorbij. Persoonlijkheid is een must” – met informatie   waar ze voorgaande kop bij schreef echt gruwelijk, en
            uit het artikel.                                 tegelijkertijd iets wat mensen moesten weten.
               Einder: “De krantenredacteuren hebben vaak de       Sowieso is het uitkijken met het toepassen van de
            interessante informatie al uitgelicht. Wij puzzelen    genoemde technieken, erkent Einder. Het moet geen     5
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10