In het Engelstalige lied ‘Bob’ rijgt zanger-komiek “Weird Al” Yankovic zinnen aan elkaar die niet alleen rijmen, maar die je ook achterstevoren kunt lezen: palindromen dus. In Yankovic’ lied komen zinnen voor als:
Rise to vote, sir
Do geese see God?
Do nine men interpret? Nine men I nod
Rats live on no evil star
Het gehele nummer van “Weird Al” Yankovic is geïnspireerd op Bob Dylans ‘Subterranean Homesick Blues’. De clip van Dylan is misschien nog wel beroemder dan het lied zelf. Dylan staat daarin in een steegje en houdt borden vast met steekwoorden uit de songtekst: “basement”, “pavement”, “government”, enz.
In de hommage van “Weird Al” Yankovic zien we een soortgelijke steeg, waar hij zijn ingenieuze, ietwat surrealistische vondsten ook op borden laat zien.
Aanstekelijk lied
Al een hele tijd kriebelde het bij de redactie: zo’n lied én clip wilden wij zelf ook wel maken, met Nederlandstalige palindromen en in een Nederlandse setting! We vroegen onze volgers om mooie vondsten en doken intussen ook in ons eigen archief – met daarbij natuurlijk een eervolle vermelding voor Hugo Brandt Corstius, die in zijn Opperlandse taal- en letterkunde hele lijsten met prachtige zinnetjes heeft genoteerd. En ook collega Rutger Kiezebrink, met een voorliefde voor het palindroom, heeft in de loop der jaren een mooie verzameling aangelegd.
Vervolgens benaderden we de Rotterdamse singer-songwriter Sanja van der Zwan: een Dylan en Yankovic ineen. Zij smeedde de lange lijst met onsamenhangend palindroom-idioom samen tot een wonderschone tekst, en componeerde de muziek erbij. Het resultaat: een enorm aanstekelijk lied van haar band Bird Bird Bird, dat al een plezier is om (hieronder) te lezen, maar natuurlijk nog vele malen leuker is om te horen en te zien.
Taalblaat en de bijbehorende clip zijn geïnspireerd op het Engelstalige lied 'Bob' van "Weird Al" Yankovic, dat op zijn beurt weer geïnspireerd is op Bob Dylans 'Subterranean Homesick Blues'. Die clips en nummers zijn hieronder te bekijken en te beluisteren:
"Weird Al" Yankovic - Bob (2002)
Bob Dylan - Subterranean Homesick Blues (1965)
TAALBLAAT
’n Even snelle gazelle zag Ellen sneven
Tel snel edele delen, slet
Tevreden kneep een kneder vet
Tetterrettetterrettet
Toon Nevada na Canada, vennoot
Tooi die idioot
’t Kookt, ’t sist, ’t kookt!
Tarwewrat
Straf, o heren, nu de danseres ná de dunnere hofarts
Ave, Eva
Ivar & Ravi
Nora & Aron
Otto, Reinier, o, Reinier, Otto
Nora bedroog, o zo goor, de baron!
Wurg ons lam alsnog ruw
Q is ook mooi na ’n I: oom Koos’ IQ
U, ongure teef, neem een fee terug nou
Duo: vreemd meervoud
Sneek is ook mooi, oom – koos ik eens
Mooie zak, kom, neem er crème en mokka, zei oom
Mooi dit idioom!
Mooie zeden in Ede, zei oom.
Moord? Nee, tem taal laat met een droom
Na deze dan?
Nam neef een sigaar? Graag is neef een man
Legokogel
Legovogel
Pakte m'n opa je japon met kap?
Panklare bout kookt u, ober, al knap
Party-boobytrap
Pats, neem een stap
Paplepel traan evenaart lepel pap
Anna sust Susanna
Ai, de massamedia!
Ei, ’t is oppositie
Sem, pak ’t kapmes!
Señora, bedank oom Adam ook, na de barones
Ave, Eva
Ivar & Ravi
Nora & Aron
Otto, Reinier, o, Reinier, Otto
Nora bedroog, o zo goor, de baron! (3x)
Legokogel
Legovogel
Tekst, muziek, zang: Sanja van der Zwan
Muzikanten: Tom Teunisse, Jos Platschorre, Bart van der Blom
Geluidsopname en mix: Niek van den Driesschen van Far Out Studio
Clip: Anne Rosenberg (Onze Taal)
Productie: Saskia Aukema (Onze Taal)
Rekwisieten: Kees van der Zwan (Onze Taal)
Palindromenexpert: Rutger Kiezebrink (Onze Taal)
Postproductie: Harm Rieske
Met dank aan Doris van den Driesschen
Alsjeblieft!
Dit artikel uit het november/decembernummer (2022) van Onze Taal, een themanummer over het Nederlandstalige lied, kreeg je cadeau.