Swipen voor een kwarrel

Nieuwe benamingen voor relaties van nu

Daten anno 2024: dat is lang niet altijd rozengeur en maneschijn. Aan datingapps geen gebrek, maar dat wil niet zeggen dat die linea recta naar het altaar voeren. Integendeel. Zo leidt dat online daten steeds vaker tot datingappmoeheid, of zelfs een tinder-burn-out. En nogal wat daters weten door al dat geswipe helemaal niet meer hoe ze in het echte, offline leven moeten flirten en afspreken. Tegenwoordig noem je iets niet zo snel een relatie of verkering – het is vaak ook geen kwestie meer van alleen aan of uit. Of van iets hebben of juist niets hebben: er kan nog van alles tussenin zitten. Je kunt dan een wat-zijn-we-van-elkaargesprek hebben, maar dat helpt ook niet altijd.

Gelukkig zijn er nu woorden voor al die relatievormen die je (nog) niet als ‘officieel’ kunt of wilt labelen. Kwarrel, bijvoorbeeld, staat voor ‘kwaliteitsscharrel’, een hoogwaardige variant van de al bekende scharrel. Als je nog niet klaar bent voor een relatie (of rela), maar je zou die misschien in de toekomst wel zien zitten, dan kun je zeggen dat je in een prela zit: dat is de fase voor (‘pre’) de rela. En een eventuela loopt misschien ooit nog wel ergens op uit, net als de potentiëla. Daarentegen leidt een situationship (of situ) dan weer zelden tot een serieuze relatie. Als je daarin zit, dan zie je de omgang met je date meer als een tijdelijke situatie. Je doet leuke dingen samen, maar je verschijnt niet op familiedinertjes. Het lijkt een beetje op dat vage ‘We noemen het niks’ of ‘Het is gewoon leuk.’

Red flags

Maar wanneer het even tegenzit, krijg je te maken met de donkere kant van daten. Je bent vast weleens geghost (‘genegeerd’), of misschien zelfs gezombied. Bij zombieing heeft jouw date je eerst geghost, om dan opeens weer terug te keren – opgestaan uit de dood, als het ware. Soms heb je te maken met een datestacker, een ‘datestapelaar’, en blijk je alleen een plekje op de reservebank te hebben: je wordt dan gebencht.

Of misschien is het meer je eigen schuld dat het niet zo lukt in de liefde omdat je steeds maar aan groundhogging blijft doen. Je valt dan steeds weer op hetzelfde (verkeerde) type, en beleeft als het ware keer op keer dezelfde date. Net als in de film Groundhog Day, waarin weerman Phil telkens weer wakker wordt op dezelfde dag.

Aan die donkere kant wapperen ook volop de red flags (‘waarschuwingssignalen’). Pas maar op dat je geen catfish tegenkomt: iemand die zich online heel anders voordoet dan hoe die daadwerkelijk is. Of dat je slachtoffer wordt van pig butchering: een nieuwe vorm van datingfraude waarbij je eerst als een varkentje wordt vetgemest en daarna financieel wordt uitgekleed. En kijk uit voor nice guys die gewoon fuckboys blijken. Gelukkig zijn er ook groene vlaggen: bijvoorbeeld als je date gemakkelijk over gevoelens praat of een profielfoto met een kat heeft. En als iemand te saai is, is het tijd om de beige vlag te hijsen.

Chemie, klik en spark

Al die datingperikelen zorgen dus voor veel nieuwe woorden. De woorden dating, date en daten zelf komen al sinds de jaren negentig voor in het Nederlands. In die tijd waren er nog geen apps, maar het heel prille daten gebeurde ook vaak met bemoeienis van andere partijen. 

En ook al vaak in de vorm van een tv-programma: in bijvoorbeeld Op goed geluk hielp Carry Tefsen kandidaten een handje bij het vinden van de ware.

Tegenwoordig zijn er heel veel datingshows, en daar hoort ook een heleboel (nieuwe) taal bij. Zo blijken tegengas kunnen geven en emotioneel beschikbaar zijn ontzettend belangrijke eigenschappen voor een toekomstige partner. En een relatie moet niet toxic zijn. Kandidaten praten eindeloos over de chemie, klik, spark en verbinding. Of juist het gebrek daaraan ('Ik mis een romantische klik’). Maar met een beetje geluk kun je over je match zeggen dat diegene wel echt alle boxjes tikt. Een vernederlandsing van het Engelse to tick all the boxes (‘voldoen aan alle criteria’).

Was vroeger dan alles beter, en heel anders? Nee hoor. Niet iedere vrijer liep toen uit op bestendige verkering, en mensen hielden er vaak hele reeksen bijzitten en bijslapen (scharrels voor erbij) op na, vaak ook met een voorkeurshiërarchie daarin. Vroeger was er dus ook al sprake van dateleed, alleen gebruikte je toen andere en misschien wat minder woorden.

Meer weten? Beluister ook onze podcastaflevering over datingtaal met Milou Andree: