Geoniemen
Wat hebben de woorden sinaasappel, bikini, rugby, tabasco, port, kalkoen, gaas en amsterdammertje met elkaar te maken?
…
Dit zijn allemaal voorbeelden van geoniemen. En dat betekent ze zijn afgeleid van een plaatsnaam of gebied in de wereld. Van sommige woorden is de herkomst gelijk duidelijk. Denk maar aan amsterdammertje (dat is een paaltje dat het parkeren van auto’s op die plek onmogelijk maakt) en een hamburger komt van Hamburg (een stad in Duitsland).
Voor bikini, rugby, tabasco en port heb je wat aardrijkskundige kennis nodig. Bikini is de naam van een eilandje in de Grote Oceaan, Rugby is een plaats in Engeland, Tabasco een staat in Mexico en Porto een stad in Portugal.
Zo kun je reizen in de taal. Neem deze zin: ‘Na de rugbywedstrijd at hij, zittend op een amsterdammertje, een grote hamburger met pittige tabasco’. Hier reis je dus van Engeland via Nederland naar Duitsland en eindig je in het verre Mexico. Een flinke reis!
Maar sinaasappel, gaas en kalkoen dan? Hier zijn de woorden zo veranderd dat je niet meteen ziet dat het geoniemen zijn. En zo zijn er nog veel meer geoniemen waarvan je niet zou verwachten dat er een plaats in verstopt zit.
In deze zin reis je in 7 geoniemen nogmaals de hele wereld over: Nadat ik nieuwe denim jeans had gekocht, voerde ik in het park een zakje krenten en sinaasappels door het gaas van het hek aan de kalkoenen en kanaries.
Kun jij de route van deze geoniemen-wereldreis uitpluizen? Als je het antwoord weet mag je de route opsturen naar educatie@onzetaal.nl. Heb je het goed? Dan ontvang je een mooie Onze Taal-tas om mee te nemen op je volgende vakantie!