Er is veel te doen om het Koningslied. Niet alleen om de muzikale stijl, maar ook om de tekst. Staat het Koningslied nu bol van de taalfouten of niet? En moet je zo'n lied eigenlijk wel door een neerlandicus met een rode pen in de hand laten beoordelen?
Diverse taalkundigen die ook geregeld in Onze Taal schrijven, hebben er al hun zegje over gedaan.
- Marc van Oostendorp besprak het gebruik van ik, jij en wij in het lied en concludeerde dat het vooral een populistisch lied is.
- De Taalprof boog zich over de zin die we vermoeden dat fout is ("de dag die je wist dat zou komen") en concludeerde dat het lied eigenlijk helemaal geen echte taalfouten bevat.
- Wim Daniëls was in een cabareteske bespreking bij Pauw & Witteman juist heel kritisch over de taal- en stijlfouten in het lied.
- Gaston Dorren vond naar aanleiding van Daniëls' oordeel dan weer dat ook een slecht lied een goede criticus verdient.
Ook verder is er al veel gezegd over de stijl van het lied, zowel tekstueel als muzikaal. De volgende artikelen geven daar een goede indruk van.
- Koningslied is net een evangelische meezinger (Trouw)
- Het Koningslied: wie heeft er nu gewonnen, het volk of de elite? (NRC Handelsblad)
- Jijen en jouwen in Koningslied is gebrek aan beschaving (Reformatorisch Dagblad)
Maar moet je wel zo letterlijk kijken naar de tekst van een lied? Een lied is iets anders dan een krantenartikel of een eindexamenopstel. Liedteksten hebben meer weg van gedichten dan van samenhangende betogen. En dichters, dus ook liedschrijvers, gaan nu eenmaal vrijer om met taal. Dat kan een kwestie van metrum, rijmdwang of een gebrek aan creativiteit zijn, maar minstens zo vaak is er over een afwijkende formulering juist heel goed nagedacht.
Soms kan een tekst juist erg mooi worden door de diepere lagen die je erachter ontdekt. "Ken je mij / Wie ben ik dan / Weet jij mij beter dan ik?", zingt Trijntje Oosterhuis in een hertaling van Psalm 139 van haar vader Huub Oosterhuis. Kun je 'iemand beter weten'? Nee, zou je zeggen. In een gewone tekst werkt zo'n formulering dan ook niet. Maar in het lied intrigeert het juist. En al kun je misschien nooit helemaal bevatten hoe je die zin moet begrijpen, een magische werking heeft hij wel, of je het nu mooi vindt of niet.
Wat dat betreft zou het prettig zijn als je een tekst van Marco Borsato, André Hazes, Bløf of Spinvis net zo makkelijk over je heen zou kunnen laten komen als de vaak even raadselachtige teksten van Engelstalige liederen. Theo Meder schreef naar aanleiding van het Koningslied: "Heeft u wel eens geprobeerd om te snappen waar 'Hotel California', 'Child in Time' of 'Bohemian Rhapsody' eigenlijk over gaan? Toch zijn het wereldhits."
Alle vermeende taalfouten wegpoetsen uit het lied, zoals minister van Onderwijs Jet Bussemaker voorstelde en zoals docenten hun leerlingen inmiddels zelfs al laten doen, is geen goed idee. (Het was ook maar een grap, zei Bussemaker later.) Wie zich blijft ergeren aan 'de w van wakker stamppot eten', zal moeten beseffen: liedteksten zijn net zoals muziek een kwestie van smaak.
Taaladviesdienst
Wilt u een reactie plaatsen? Accepteer dan eerst onze cookies.
Reacties Er zijn 23 reacties
Finlay
kids soccer jerseys wholeesale cheap soccer jerseys fгom china free shipping
Herman
Nee, hoor, Onze Taal slaat de plank best goed. De gewraakte zin is geen anakoloet - zie een pak verwijzingen boven én de Algemene Nederlandse Spraakkunst p. 1303-1304 - en hoeft dus niet gerechtvaardigd te worden. Dat het mooier had gekund, tuurlijk, en we noemen het dan ook niet mooi. Maar van een anakoloet is geen sprake.
Anton
Onze Taal slaat de plank hier mis. Met wat aandacht had het beruchte zinnetje ook kunnen luiden ‘de dag die er aan zat te komen’. Wat vooral stoort is de overduidelijke slordigheid en gemakzucht waarmee je in popcultuur misschien goed wegkomt maar die je niet namens anderen cadeau kunt doen. Laat staan aan een koning. Taalgebruik heeft een functie in een setting, een context. Daar gaat Onze Taal hier aan voorbij, misschien uit angst om normatief te oordelen. ‘Mooi of niet mooi’ is niet de kwestie, en met de dekmantel der dichtkunst kun je op deze manier elke anakoloet wel rechtvaardigen.
Henk
Natuurlijk kun je een liedtekst niet zo beoordelen als door sommige critici is gedaan. Het letterlijk nemen is aardig voor een cabaretvoorstelling maar slaat verder nergens op. In plaats van kritiek op de monarchie kraken we zit maar even lekker af. Ik verbaas me dat er niet iemand van de literaire elite dit op tv kan of durft te verwoorden.
Marcel
Deze al gezien?
Koningslied van Evert Braumuller. Dat swingt nog eens de pan uit!
http://www.youtube.com/watch?v=GeE7c4_8fMw
Wim
De slotzin geeft het beste aan dat het artikel de plank nogal misslaat. Een liedtekst is taal, in hier gebruiken we Nederlands als taal, met niet alleen Nederlandse woorden maar ook Nederlandse zinsbouw. Het is per slot een liedtekst vanuit het volk, geen gedicht op melodie. Of de woordkeus of de zinsbouw fraai is of onbeholpen kan een kwestie van smaak zijn. De vergelijking met muziek is misplaatst, muziek heeft geen regels tenzij je een bepaald genre of bepaalde stijl wilt gebruiken.
Eva
Koningslied
O kind dat vele vaders kent
jij hoerenjong der commerciëlen
van een allooi dat maar niet went
ontluistert huizen en kastelen
Wim
Sint is een wijs man, wat zegt hij dus?
‘Non est disputandum de gustibus.’
@
Om mijn mening te geven over dit koningslied moet ik het toch een keer helemaal gehoord hebben. Of beter nog, een aantal maal. Aangezien ik tot nog toe afhaak bij de rap moet ik mij onthouden van de kreet ‘top’ of ‘flop’.
Kan het zijn dat @OnzeTaal om de zelfde reden geen uitgesproken mening lijkt te hebben?
J. Eissink
Waarom het Koningslied niet goed is - http://nederlandsepoezie.wordpress.com/2013/04/26/waarom-het-koningslied-niet-goed-is/