Page 4 - OnzeTaal_juliaug2020_HR

De vraag hoe schurend
woorden zijn, komt bij de
krant vaak op het bordje
terecht van de kranten-
ombudsman (of -vrouw

of -persoon): degene die
bemiddelt tussen redactie
en lezer. Waar krijgt hij
of zij zoal mee te maken?
En wat is dan wijsheid?

JAAP DE JONG, MICHAËL
OPGENHAFFEN EN BERTIJN
VAN DER STEENHOVEN
UNIVERSITEIT LEIDEN
Illustraties: Tzenko Stoyanov

Voor de troepen uit of

met de lezer mee?

De ombudspersonen en de strijd voor de goede

woorden in de media

et gedonder begint al bij hun naam: heten deerd die gebruikt worden als richtlijn in hun media, en
ze nu ‘ombudsman’ of ‘ombudsvrouw’? Of hun ombudscolumns gelezen. Wat leerden we over hun
misschien zelfs ‘ombudspersoon’? Margo houding ten opzichte van taal in hun kranten en omroe-
ONZE TAAL 2020 — 7/8 H Smit van de NPO noemt zich ‘ombudsman’ heid beter?
pen: moeten de media vooroplopen en schurende taal
(“het komt uit het Zweeds en daar betekent man in sa-
aanpassen aan de moderne tijd? Of past terughoudend-
menstellingen ‘persoon’”), maar bij De Standaard heet
Karin De Ruyter ‘ombudsvrouw’. En wat ben je dan als
HUISCRITICUS
je ‘ombuds’ bent? Aan typeringen geen gebrek: lezers-
redacteur, huiscriticus, verklede redacteur, verlengstuk
Sinds de jaren 1990 zijn er mediaombudsmannen in
van de hoofdredactie, reputatiemanager, intermediair
Nederland (ja, in die tijd waren het allemaal mannen).
De functie is afgekeken van de Amerikanen en Zweden
of zelfs ‘manager beroepsethiek en integriteit’ (zoals
de VRT het noemt). Als er klachten zijn over de taal in
de krant, dan komen die op hun bureau. Hoe dan ook:
kritiek van de steeds mondiger wordende burgers op de
‘ombudsen’ zijn de taalbemiddelaars van de media. en ingesteld door de Nederlandse redacties omdat de
media toenam. De taken van de ombudsman waren en
We hebben ze in 2019 geïnterviewd voor een weten- zijn divers: lezersklachten afhandelen en soms zelfs op
4 schappelijk onderzoek. We hebben de stijlboeken bestu- huisbezoek gaan bij klagers (als lezersredacteur), maar