Page 34 - OnzeTaal_jan2019_HR

BOEKEN

Over nieuwe uitgaven in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent
niet dat de redactie ze aanbeveelt. Prijzen onder voorbehoud. RAYMOND NOË

BINNENHOFS kaarten van één kleur’ en hoerenkot A.M. Eldar, een pseudoniem van de in
Voormalig hoogleraar Groninger taal en voor ‘vier vrouwen in één hand’) of haar tijd bekende zangpedagoge Anna
cultuur Siemon Reker stortte zich na dooddoeners die in de loop van het spel Fles. Het succesvolle boek is sindsdien
zijn emeritaat op iets heel anders: de gebezigd worden, zoals ‘Het is hier onafgebroken in druk gebleven – hoe-
taal van de politiek. Dat resulteerde in Landskouterkerke’ – gezegd wanneer wel het natuurlijk vele malen is herzien.
eerste instantie in een weblog gewijd je geen ‘plaatjes’ hebt, want in de kerk Onlangs verscheen de 49ste druk,
aan het taalgebruik van (vooral) Mark van het Vlaamse Landskouter hing onder handen van Marie-Christine
Rutte, en nu dan in een lijvig woorden- blijkbaar maar één schilderij. Franken en Marieke Hakkesteegt. Het
boek van de taal van politiek Den Haag, Van aaszak tot zwabber. Woordenboek van boek geeft enige theorie over de bouw
of, zoals hij het zelf noemt, ‘het Binnen- de kaartspeler is een uitgave van Eburon en werking van de spraakorganen, maar
hofs’. Dat gezegd hebbend bestrijkt en kost € 18,– (gelijmd, 154 blz.). bevat vooral oefeningen voor de uit-
zeventig jaar politieke geschiedenis ISBN 978 94 6301 216 4 spraak en zinsmelodie voor spreek-
en bevat typerende termen die in Den en zangstem.
Haag in zwang waren of nog steeds zijn, GELOOFWAARDIGHEID Eldar, spreken en zingen (49ste druk) is
bijvoorbeeld deconfiture, groen licht, De overtuigingskracht van een betoog is een uitgave van Van Gorcum en kost
knelpuntennota, maakbaarheid, hoofd- sterk afhankelijk van de geloofwaardig- € 36,95 (gelijmd, 186 blz.).
pijndossier, sweeping statements en lang heid van de spreker of schrijver. De ISBN 978 90 232 5599 4
verhaal kort. Sommige kregen zelfs lan- Griekse filosoof Aristoteles (384-322
delijke bekendheid, zoals bepaaldelijk, v.Chr.) achtte die geloofwaardigheid – EN VERDER
Jan Modaal, linkse hobby, nepparlement, ook wel ‘imago’, ‘prestige’ of ‘reputatie’ • Van A naar B (en weer terug) van Jean
even dimmen, een vogelaartje doen en genoemd – zelfs nog belangrijker dan Klare. Atlas met imaginaire kaarten
tegen de plinten klotsen. Alle termen argumentatie en emotie, de andere waarop de route van het ene woord
worden gedateerd en uitvoerig toe- twee pijlers van een goed verhaal. In naar het andere staat uitgebeeld. Zo
gelicht, en het boek is ontsloten met het boek Vertrouw mij! belichten zo’n kom je, bijvoorbeeld, van Plan naar Doel
een persoonsregister. In de inleiding dertig wetenschappers in korte, vlot via de ‘plaatsen’ Mijden, Duur, Kosten,
signaleert Reker een aantal trends en leesbare essays hoe die geloofwaardig- Baten en Leien Dakje, en zijn er onder-
karakteristieken van politieke taal. heid bewerkstelligd dan wel gemanipu- weg ook doodlopende wegen naar IJs-
Een opzoek- en bladerboek. leerd wordt en werd bij bijvoorbeeld kast en Ontwijk aan Zee. De Harmonie,
Dat gezegd hebbend. Taal in politiek motorbendes, robots, klimaatweten- € 19,90 (gebonden, 112 blz.).
Den Haag na 1950 is verschenen bij In schappers, nikabdraagsters, vloggers en ISBN 978 94 6336 061 6
Boekvorm Uitgevers en kost € 26,50 stijlboeken. Het is niet verwonderlijk • Nadat eerder dit jaar al het woor-
(gebonden, 360 blz.). dat ook politici als Clinton, Rutte, Bau- denboek Nederlands en de vertaalwoor-
ISBN 978 90 77989 99 9 det, Trump en Wilders tegen het licht denboeken Engels waren herzien, zijn
worden gehouden, en ook historische nu ook de andere delen uit de reeks
KAARTWOORDEN figuren als Goebbels, Cicero en Thomas ‘Prisma Groot’ (woordenboeken voor
In Van aaszak tot zwabber hebben Rien More. Verder is er aandacht voor Maar- professioneel gebruik) van uitgeverij
van den Broek en Ad Kerstens ernaar ten Biesheuvel, Eberhard van der Laan, Unieboek | Het Spectrum aangepast.
gestreefd een zo compleet mogelijke Oprah Winfrey en The Rolling Stones. Het gaat om de vertaalwoordenboeken
ONZE TAAL 2019 — 1 te brengen. Het gaat om kaartjargon als Vertrouw mij! Manipulaties van imago denboeken kosten € 34,99 per deel.
inventarisatie van Vlaamse en Neder-
Een grote variatie aan onderwerpen in
Frans en Duits, die zowel qua inhoud als
een mooi uitgevoerd boek.
landse termen uit het kaartspel bijeen
qua omgeving zijn verbeterd. De woor-
bieden, couperen, passen, duiken en troe-
van Jaap de Jong e.a. is een uitgave
• Inburgeringscursus Groningen 2.0 van
ven, maar ook om van het kaarten afge-
Frank den Hollander en Herman Sand-
van AUP en kost € 24,99 (gebonden,
256 blz.). ISBN 978 94 6298 886 6
man. Achtste, geheel herziene druk van
leide uitdrukkingen als iemand een slag
voor zijn, iemand de zwartepiet toespelen,
lezer laat kennismaken met de Gronin-
kleur bekennen en zijn laatste/sterkste
ger taal en cultuur (vooral dat laatste).
troef uitspelen. Veel van de lemma’s LOGOPEDISCHE KLASSIEKER op lichte toon geschreven gidsje dat de
Spreken en zingen was in 1886 het eerste
betreffen de kwaliteit of samenstelling Nederlandse leerboek over spreek- en Uitgeverij kleine Uil, € 12,50 (gelijmd,
34 van de kaarten (roefel voor ‘reeks hoge zangtechnieken. Het is geschreven door 176 blz.). ISBN 978 94 92190 87 1 