Geoniemen

Wat hebben de woorden sinaasappel, bikini, rugby, tabasco, port, kalkoen, gaas en amsterdammertje met elkaar gemeen?

…

Dit zijn allemaal voorbeelden van geoniemen. Dat betekent dat ze zijn afgeleid van een plaatsnaam of gebied in de wereld. Van sommige woorden is de herkomst gelijk duidelijk. Denk maar aan amsterdammertje (dat is een paaltje dat het parkeren van auto’s op die plek onmogelijk maakt), en hamburger (dat komt uit Hamburg, een stad in Duitsland).

Voor bikini, rugby, tabasco en port heb je wat aardrijkskundige kennis nodig. Bikini is de naam van een eilandje in de Grote Oceaan, Rugby is een plaats in Engeland, Tabasco een staat in Mexico en Porto, waar port vandaan komt, is een stad in Portugal.

Zo kun je dus reizen in de taal. Neem de zin Na de rugbywedstrijd at hij, zittend op een amsterdammertje, een grote hamburger met pittige tabasco. Hier reis je dus van Engeland via Nederland naar Duitsland en eindig je in het verre Mexico. Een flinke reis!

-

Maar sinaasappel, gaas en kalkoen dan? Naar welke plekken zijn die vernoemd? Sommige woorden zijn zo veranderd dat je niet meteen hoort dat het geoniemen zijn.

In deze zin zitten 7 wat moeilijkere geoniemen verstopt: Nadat ik nieuwe denim jeans had gekocht, voerde ik in het park een zakje krenten en sinaasappels door het gaas van het hek aan de kalkoenen en kanaries.

-

Kun jij de route van deze geoniemen-wereldreis uitpluizen? Als je het antwoord weet mag je de route opsturen naar educatie@onzetaal.nl.