Synoniemen

Wat heeft regen te maken met neerslag? En verdieping met etage? Mens met persoon? Vies met smerig, en mooi met aantrekkelijk?

…

De woorden betekenen allemaal (ongeveer) hetzelfde. Ze zijn voorbeelden van synoniemen. Dat zijn woorden met een gelijke of zeer vergelijkbare betekenis. Andere namen hiervoor zijn evenwoord, tweelingwoord of kopiebegrip, wat dan weer synoniemen zijn van synoniem!

Synoniemen ontstaan op verschillende manieren. Soms vervangt een nieuw woord het oude, zoals fiets in plaats van rijwiel, of nemen we een leenwoord over uit een andere taal, zoals het Franse woord etage naast verdieping. En soms is er toch een klein verschil in gevoel of betekenis: smerig voelt toch net wat minder schoon dan vies. En neerslag is een woord voor álles wat uit wolken komt vallen (dus ook hagel en sneeuw), terwijl regen dus een vorm van neerslag is.

Dat is handig, want dan kun je steeds andere woorden gebruiken. In plaats van steeds mooi te zeggen, kun je bijvoorbeeld ook zeggen: prachtig, knap, schitterend, aantrekkelijk, oogverblindend!

Op www.synoniemen.net kun je synoniemen voor een woord opzoeken. Typ maar eens ‘mooi’ in en verbaas je over alle opties!

Het is ook leuk om eens te kijken naar de kleine verschillen in betekenis tussen synoniemen. Zet deze synoniemen op volgorde van minst naar meest krachtig en vergelijk met een klasgenootje. Hoe verschillen jullie in taalgevoel?

Van minste naar meeste geld:
rijk, welvarend, welgesteld, vermogend, kapitaalkrachtig
Van minst hoge naar hoogste beoordeling:
excellent, uitstekend, perfect, zeer goed, voortreffelijk
Van minst lekker naar het meest lekker:
lekker, heerlijk, zalig, smakelijk, verrukkelijk
Van minst warm naar meest warm:
bloedheet, snikheet, loeiheet, stikheet, smoorheet

Kijk ook dit grappige filmpje van Arjen Lubach over synoniemen in de sport!