Page 34 - OnzeTaal_nov2018.indd

BOEKEN

Over nieuwe uitgaven in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent
niet dat de redactie ze aanbeveelt. Prijzen onder voorbehoud. RAYMOND NOË

ALLEDAAGSE dat ze welluidend moesten zijn en een Taalkalender en de Kindertaalkalender
TAALVERSCHIJNSELEN zekere emotionele lading moesten heb- van Kidsweek en Onze Taal (zie de
Japke-d. Bouma schrijft in nrc.next en ben – en, niet onbelangrijk, dat ze van advertentie op blz. 26), en de in opzet
NRC Handelsblad wekelijks een column Vlaamse oorsprong moesten zijn. De vergelijkbare taalkalenders van Van
over taal. Meestal over kantoortaal en Craemer schrijft over de talige kant van Dale. Ook is er weer een Taalvoutjes-
taal op het werk, maar ook over andere de woorden, terwijl Wuyts ze voorziet kalender, vol met taalkronkels. Nieuw
taalverschijnselen die haar opvallen (en van een toepasselijke anekdote of ge- zijn de Taalkalender van het Maastrichts
niet zelden irriteren) in het intermense- beurtenis uit de Vlaamse wielerhistorie. (alleen te koop bij de Bijenkorf in
lijk verkeer. 67 van die stukjes zijn nu Aan bod komen onder meer dokkeren, Maastricht, voor € 15,–) en de Scheur-
gepubliceerd in Mag ik even iets tegen je stokken, remonteren, kwakken, harken, kalender Dementees. Deze laatste bevat
aanhouden? Aan bod komen onder meer bollen, skarten en in de boter trappen. opmerkelijke, poëtische en ontroerende
de neiging van veel mensen om ver- Groot Vlaams wielerwoordenboek is een uitspraken van mensen met dementie,
kleinwoordjes te gebruiken, de taal van uitgave van Polis en kost € 19,99 zoals “Ik vind dat ik het hier koud heb”
het regeerakkoord, mooie liedjes, de (gelijmd, 224 blz.). en “Ik ben wel alleen maar niet alleen.
‘paradijs’- en de ‘motorblok’-metafoor, ISBN 978 94 6310 255 1 Dan praat ik met mezelf” en “Alles doet
de uitspraak van normaliter en de taal zo’n onherstelbare pijn. Net of je ziel
van de politie. LATIJN EN GRIEKS IN wordt weggegooid.” De Scheurkalender
Mag ik even iets tegen je aanhouden? HET NEDERLANDS Dementees 2019 is een uitgave van
En 66 andere stukjes communicatie naar Geert van Zandbrink schrijft in Linea Elikser en kost € 17,50.
de mensen toe is een uitgave van recta naar het eind van je Latijn over de
Thomas Rap en kost € 12,99 (gelijmd, vele Latijnse en Griekse woorden die in RELEVANTIE VAN
208 blz.). ISBN 978 94 004 0004 7 het Nederlands terug te vinden zijn. TAALONDERZOEK
Voor klassiek geschoolden is het alle- Nog tot 30 november is in het Taal-
TAAL VAN TOONDER maal gesneden koek, maar voor wie museum in Leiden de expositie De zin
In de 177 Bommel-verhalen van Marten niet naar het gymnasium is geweest, van taal te zien. De tentoonstelling
Toonder is er in de teksten niet zelden zal het een eye-opener zijn dat video biedt een dwarsdoorsnede van Leids
sprake van ironisch of onderkoeld com- ‘ik zie’ betekent, veto ‘ik verbied’ en exit universitair taalonderzoek, en richt zich
mentaar op de tekening. Zo staat er bij ‘hij gaat naar buiten’, en dat gymnasium op de vraag hoe taalwetenschap kan
een plaatje van heer Bommel die een te maken heeft met het Griekse woord bijdragen aan de discussie over maat-
viool mishandelt: “De violist begreep voor ‘naakt’, dat alfabet van de Griekse schappelijke vraagstukken rond identi-
dat hij de goede snaar niet had getrof- letters alfa en bèta komt, en dat foto- teit, digitalisering, gezondheid en inno-
fen.” In Hebt u geklopt, heer Olivier? grafie het ‘neerschrijven’ van ‘licht’ is. vatie. Bezoekers van de tentoonstelling
verzamelden Toonder-kenners Pim Uiteraard komen er ook woorden (en ontvangen een mooi uitgevoerde publi-
Oosterheert en Paul Verhaak honderd- de achterliggende verhalen) aan bod catie, waarin in vogelvlucht wordt
veertig vergelijkbare fragmenten uit die afkomstig zijn uit de Griekse en ingegaan op allerlei soorten taalonder-
Bommel-verhalen waarin tekst en beeld Romeinse mythologie, zoals narcis, zoek (naar bijvoorbeeld taalverwerving
elkaar op geestige wijze aanvullen. hermetisch en lauwerkrans. Van Zand- door baby’s, naar de relatie tussen taal
Hebt u geklopt, heer Olivier? Marten brink presenteert al die informatie op en gezondheid, naar fake news, en naar
Toonder in woord en beeld is verschenen enthousiaste toon in columnachtige kleine talen in Indonesië). Meer infor-
bij uitgeverij Cliché en kost € 49,95 hoofdstukken, waarin steeds een matie op Taalmuseum.nl/languagefor-
bepaald onderwerp of thema centraal
society, waar ook een gratis pdf van de
(gebonden, oblong, 144 blz.).
ONZE TAAL 2018 — 11 WIELERTERMEN Linea recta naar het eind van je Latijn EN VERDER
publicatie te downloaden is.
ISBN 978 94 92904 10 2
staat.
(en een beetje Grieks) is een uitgave van
Voor hun Groot Vlaams wielerwoorden-
Prometheus en kost € 15,– (gelijmd,
• Evert Kwok, de slechtste woordgrappen
208 blz.). ISBN 978 90 4463 834 9
boek kozen taalcolumniste en wieler-
van Eelke de Blouw en Tjarko Evenboer.
fanaat Ann De Craemer en de bekende
Bloemlezing uit tien jaar cartoons met
Vlaamse wielercommentator Michel
Wuyts zeventig wielerwoorden, en
ervaring’ (bij een tekening van een
In de boekhandel liggen op de goed-
gevulde najaarstafel met scheurkalen-
schreven daar allebei een stukje over. TAALKALENDERS melige woordgrappen à la ‘bijna-brood-
angstig pak meel). Uitgeverij Syndikaat,
De woorden moesten zoals ze het noe- ders traditiegetrouw ook een aantal € 9,95 (gelijmd, 104 blz.).
34 men “dubbelmooi” zijn, wat wil zeggen taalkalenders. Ten eerste de Onze Taal ISBN 978 90 78403 71 5 