CARAMBOLEREN
UIT:
Schot uit het niets redt Barcelona
(Poul Annema, de Volkskrant, 7 mei 2009)
CONTEXT:
Al in de 9de minuut nam Chelsea zelfs een 1-0-voorsprong. Een door Lampard voor het Spaanse doel gebrachte bal CARAMBOLEERDE via het hoofd van Touré voor de linkervoet van Michael Essien, die met een weergaloze volley het leer in de bovenhoek van het doel joeg: 1-0.
BETEKENIS:
hier: via diverse lichamen ergens belanden; stuiteren
UITSPRAAK:
[ka-ram-bo-lee-ruhn]
WOORDFEIT:
Het sportwoord caramboleren komt van oorsprong niet uit het voetbal maar uit het biljart. Carambolebiljart is de vorm van biljart die in Nederland en België traditioneel het meest beoefend wordt: de vorm met één rode en twee witte ballen. Het gaat erom bij elke stoot een carambole te maken: met één bal de beide andere raken. Omdat een voetbal die tussen meerdere spelers snel heen en weer 'stuitert' aan zo'n carambole doet denken, wordt ook hiervoor het werkwoord caramboleren gebruikt.
Volgens het Etymologisch woordenboek van het Nederlands (EWN, 2003-2009) komt carambole via onder meer het Frans (waarin het de betekenis 'rode (biljart)bal' heeft) en het Spaans uiteindelijk uit het Sanskriet, waarin het een woord voor een vrucht was – hoewel de plant die carambola heet, bepaald geen gladde rode vruchten voortbrengt. Misschien heeft het Spaanse bola 'bal' ook invloed gehad op de betekenis.
|
