Hoe zou het zijn om aan een woordenboek te werken? “Voor buitenstaanders lijkt het misschien een hel, maar taalkundigen en leesverslaafden weten wel beter: het is het paradijs.” Aldus Guus Middag in het oktobernummer, naar aanleiding van een boek van de Amerikaanse woordenboekmaakster Kory Stamper.
Dat woordenboeken helemaal niet saai zijn, blijkt ook uit het openingsartikel. Berthold van Maris belicht daarin de onbegrensde mogelijkheden van het Algemeen Nederlands Woordenboek: een grote, wetenschappelijke online inventarisatie van de woordenschat van 1970 tot heden. Verder in dit nummer onder (veel) meer: hoe oud zijn ‘ouderen’ eigenlijk? En ‘jongeren’? Zijn streektalen wel échte talen? En hoe komt het toch dat nooit iemand op het eindexamen een 10 voor Nederlands haalt?
Traditionele woordenboeken moeten zo compact mogelijk zijn, maar online is er een zee van ruimte. In Leiden werken wetenschappers aan een woordenboek van hedendaags Nederlands waarin ze uitpakken met woordcombinaties, betekeniswerelden en ‘semagrammen’.
Kory Stamper, redacteur van het befaamde Amerikaanse woordenboek Merriam-Webster, noemt zichzelf een “lexophile”, een woordverliefde. Onlangs schreef ze een enthousiasmerend boek over haar aandoening.
Tot welke leeftijd ben je een ‘jongere’ en vanaf wanneer een ‘oudere’? Onze Taal organiseerde een kleinschalige enquête om antwoord te krijgen op deze vragen.
Wat het verschil is tussen een taal en een dialect, is vaak lastig te zeggen. Taalkundigen denken er anders over dan politici of de dialectsprekers zelf. Wie heeft uiteindelijk het laatste woord?